การบ้าน…หัดธรรม
ในเมื่อทั้งชีวิตคือการเรียนรู้ ทั้งชีวิตจึงต้อง “ทำการบ้าน”
แต่มีการบ้านข้อหนึ่ง ที่เรามักจะลืมทำกัน
ซึ่งหากคิดเป็นตัวเลขอัตราส่วนออกมา
ก็คงจะได้อัตราส่วนของคนที่ทำการบ้านข้อนี้
ต่อคนที่ไม่ได้ทำการบ้าน ออกมาเป็นตัวเลขเข้าใกล้ศูนย์
การบ้านข้อที่ว่านี้ ก็คือ การบ้าน “หัดธรรม” นั่นเอง
ถ้าถามหาเหตุที่คนไม่สนใจจะทำการบ้าน “หัดธรรม” นี้
ก็คงไม่มีใครตอบได้ดีเท่ากับ เราตอบด้วยตัวเอง
ถามตัวเองซิว่า ทำไมเราละเลยที่จะทำการบ้านข้อนี้ไป?
ตอบได้กี่ข้อกันบ้างละ หนึ่ง สาม ห้า หรือเกินสิบ
ซึ่งใครจะตอบได้กี่ข้อก็ตามแต่ ก็ให้ทราบเถิดว่า
นั่นแหละคือ ข้ออ้างของกิเลส ข้ออ้างของตัณหา ข้ออ้างของอวิชชา
หาใช่ข้ออ้างของจิตใจตัวเองแต่อย่างใด
ทั้งนี้ก็เพราะ จิตใจตัวเองของแต่ละคนนั้น
ล้วนแต่ปรารถนาที่จะพ้นทุกข์กันทั้งนั้น
แต่กลับถูกกิเลส ถูกตัณหา ถูกอวิชชา มาครอบงำ มาปิดบังเอาไว้
จนไม่รู้เลยว่า จิตใจจริงๆของตัวเองนั้น เป็นอย่างไรกันแน่
ไม่รู้เลยว่า จิตใจกำลังถูกกิเลส ถูกตัณหา ถูกอวิชชา
ชวนให้ไหลไปหากองทุกข์ ชวนให้หลงถือ
หลงกอดกองทุกข์ ด้วยเข้าใจผิดว่าคือกองสุข
ไม่รู้เลยว่า จิตใจกำลังถูกชวนให้สนองตอบกิเลส
ให้สนองตอบตัณหา ให้ดิ้นรน ให้แสวงหา
ในสิ่งที่เป็นอาหารหล่อเลี้ยงกิเลส ตัณหา อวิชชา ให้มีกำลัง
ครอบงำจิตใจไปตราบนานเท่านาน
แต่ด้วยความเป็นจริงของทุกสรรพสิ่ง
กิเลส ตัณหา อวิชชา จึงยังไม่ได้เก่งถึงขนาด
ที่จะครอบงำจิตใจสรรพสัตว์เอาไว้ได้อย่างเบ็ดเสร็จถาวร
เพราะทุกสรรพสิ่งรวมทั้งกิเลส ตัณหา อวิชชา
ก็ล้วนมีลักษณะที่เหมือนกันคือ
ไม่ได้เป็นตัวเป็นตนอย่างสมบูรณ์แบบโดยตัวเอง
หากแต่ต้องอาศัยปัจจัยต่างๆ มาปรุงแต่งประกอบกันขึ้นมา
ซึ่งเมื่อปรากฏตัวขึ้นมาแล้ว ก็จะไม่อาจคงทนอยู่ได้อย่างถาวร
แต่จะถูกบีบคั้นในตัวเองให้ต้องเสื่อม ให้ต้องสลายดับไปในที่สุด
ด้วยความจริงของสรรพสิ่งนี้เอง
ที่ทำให้จิตใจมีโอกาสที่จะรู้ความจริงว่า
แท้จริงแล้ว ความพ้นจากกิเลส พ้นจากตัณหา
พ้นจากอวิชชา พ้นจากกองทุกข์ นั้นมีอยู่
และยิ่งไปกว่านี้ ยังปรากฏว่ามีผู้ที่สามารถฝึกหัดจิตใจจนพ้นไปได้จริงๆ
แล้วก็ได้ทิ้งร่องรอยบอกทางให้ผู้อื่นว่า จะพ้นไปได้อย่างไร
ดังปรากฏเป็น ทางสายเอก ทางสายที่จะพาให้พ้นไปจากองทุกข์ได้
หรือที่เรียกกันว่า “สติปัฏฐาน ๔” นั่นเอง
แต่การจะพ้นไปจากกองทุกข์ได้นั้น
จิตใจนี้จะต้องผ่านการฝึกหัด จากจิตที่ไม่มีศีล เป็นจิตที่มีศีล
จากจิตที่ไม่ตั้งมั่น ( ไม่มีสมาธิ ) เป็นจิตที่ตั้งมั่น ( มีสมาธิ )
จากจิตที่ไม่มีปัญญา เป็นจิตที่มีปัญญา
สามารถรู้เท่าทันเล่ห์เพทุบายของกิเลส ตัณหา อวิชชา ที่ครอบงำจิตอยู่
จนในที่สุดด้วยกำลังของ ศีล สมาธิ ปัญญา
ก็จะรวบรวม ธรรม มารวมเป็นหนึ่ง
มีผลให้ละกิเลส ละตัณหา ละอวิชชา ออกจากจิตได้อย่างหมดจด
จิตที่เคยเศร้าหมอง เคยทะยานอยาก เคยถูกครอบงำ
ก็จะเป็นอิสระ พ้นจากกองทุกข์ทั้งปวง
ด้วยร่องรอยของผู้ที่พ้นไปได้แล้ว
ตั้งแต่พระพุทธเจ้าลงมาถึงพระอรหันตสาวกทั้งหลาย
ดังปรากฏอยู่ให้หมู่มวลสรรพสัตว์ได้เห็นนี้
จะมีเหตุผลอะไรอีกหรือ ที่เราผู้มีโอกาสได้เห็นร่องรอยเหล่านี้แล้ว
จะพากันไม่ใส่ใจที่จะตามร่องรอยนี้ไป
นอกเสียจากจะยินดีให้ข้ออ้างที่แสนจะหลอกลวงของกิเลส ตัณหา อวิชชา
มาสนตะพายร้อยเชือดสอดจมูก
จูงจิตใจให้เดินตามทางของมันไปเรื่อยๆ ตราบนานเท่านาน
แต่หากมีเจตจำนง ปรารถนาจะเดินตามร่องรอยของพระพุทธเจ้า
ก็ต้องทำการบ้านกันอย่างจริงจัง
และการบ้านนี้ก็มีเพียงข้อเดียวคือ “หัดธรรม”
โดยเจตจำนง ของการบ้านข้อ “หัดธรรม” นี้มีอยู่เพียงว่า
ให้หัดมีศีล ให้หัดมีความตั้งมั่น (หัดมีสมาธิ) และ ให้หัดที่จะมีปัญญา
เว็บไซต์ Dhammada.net
เป็นเว็บไซต์ที่ได้รับการอนุญาตจาก หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม ให้สามารถดำเนินการถอดข้อความพระธรรมเทศนาในลักษณะข้อความสั้นได้ ตั้งแต่ พ.ศ.๒๕๕๓
ชี้แจงการรับกิจนิมนต์ของหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช ที่นี่
สมัครเป็นสมาชิกเพื่อรับแจ้งข่าวสารและธรรมะทุกวันจาก Dhammada.net ได้ ที่นี่
ติดตั้ง Dhammada Application for Android ที่นี่
คู่มือการใช้งาน อ่านได้ ที่นี่
