เพ่งกับวิปัสสนา
คำว่า “เพ่ง” นี่หลวงพ่อปราโมทย์จะหมายถึง
เป็นการเอาจิตไปจดจ่อจ้องรู้สภาวะ จนจิตเองมีความเคร่งเครียด
แข็งกระด้าง จนบางคนถึงกับเกิดอาการจุกแน่น จิตที่เพ่งแบบนี้
จะไม่สามารถเข้าใจความเป็นไตรลักษณ์ได้จึงไม่ใช่จิตที่ถูกต้อง
สำหรับการเจริญวิปัสสนา
.
แต่ถ้าการเพ่งเป็นการเพ่งด้วยน้ำหนักที่พอดี ไม่ถึงกับเคร่งเครียด
ก็จะทำจิตให้สงบได้ ซึ่งจัดว่าเป็นจิตที่ใช้ในการทำสมถะเบื้องต้นอยู่
เพราะแม้เพ่งเบาๆจนจิตสงบ แต่จิตเองจะยังไม่พร้อมที่จะเห็นไตรลักษณ์ได้
จนกว่าจะปล่อยการเพ่งแล้วจิตมีความตั้งมั่นที่ถูกต้อง จึงาทำวิปัสสนาต่อได้
(ในการทำวิปัสสนาจิตต้องตั้งมั่นในการรู้รูปนามโดยไม่ต้องเพ่งไว้) ครับ
.
หมายเหตุ เรื่องเพ่ง
การใช้คำว่า “เพ่ง” หรือคำอื่นๆ อีกหลายคำนั้น
สามารถใช้ในความหมายที่แตกต่างกันได้นะครับ
ที่สำคัญคือ การอ่านหรือฟังธรรมะ ต้องมีความเข้าใจ
ต่อสภาวะที่ต้องการกล่าวถึง
ดังนั้นต้องเข้าใจว่าเพ่งในความหมายตามพระไตรปิฎกเป็นอย่างไร
(ต้องดูจากคำบริบทแวดล้อมด้วย)
ส่วนที่หลวงพ่อปราโมทย์บอกว่า เพ่ง
นั้นจะเป็นอีกความหมายหนึ่งหรือเป็นการเพ่งแบบผิดๆ
คือเพ่ง(จ้องดู)จนจิตเกิดความเคร่งเครียด ไม่มีความตั้งมั่น
ไม่ควรแก่การรู้เห็นไตรลักษณ์
แต่ถ้าเพ่งตามความหมายในพระไตรปิฎก
ถ้าฟังหลวงพ่อปราโมทย์ หลวงพ่อจะใช้คำว่า “รู้”
หรือ “รู้ด้วยจิตที่ตั้งมั่นเป็นกลาง” ครับ
เว็บไซต์ Dhammada.net
เป็นเว็บไซต์ที่ได้รับการอนุญาตจาก หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม ให้สามารถดำเนินการถอดข้อความพระธรรมเทศนาในลักษณะข้อความสั้นได้ ตั้งแต่ พ.ศ.๒๕๕๓
ชี้แจงการรับกิจนิมนต์ของหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช ที่นี่
สมัครเป็นสมาชิกเพื่อรับแจ้งข่าวสารและธรรมะทุกวันจาก Dhammada.net ได้ ที่นี่
ติดตั้ง Dhammada Application for Android ที่นี่
คู่มือการใช้งาน อ่านได้ ที่นี่
