สมถะเริ่มเมื่อหมดความตั้งใจ วิปัสสนาเริ่มเมื่อหมดความคิด
สมถะ คือการให้จิตอยู่กับอารมณ์เดียวอย่างต่อเนื่อง
และจะเข้าสู่สมถะจริงๆ ก็ตรงที่ จิตรู้อารมณ์ได้เองโดยไม่ต้องประคองรักษาเอาไว้
อย่างการบริกรรม ถ้ายังต้องประคองรักษาไว้ ไม่งั้นจิตจะหนีไปสนใจอารมณ์อื่น
ก็ยังไม่เข้าสู่สมถะ จนกว่าจิตจะบริกรรมเองอย่างต่อเนื่อง
และพอเข้าสมถะแล้ว ก็ไม่จำเป็นว่าจะต้องอยู่กับอารมณ์ที่เป็นคำบริกรรมตลอดไป
จิตอาจจะเปลี่ยนไปรู้อารมณ์อื่นเองก็ได้ครับ
วิปัสสนานั้น เป็นการเห็นไตรลักษณ์ของรูปนาม
การเห็นก็คือการประจักษ์รู้ตรงๆ เป็นขณะๆ
โดยขณะที่เห็นไตรลักษณ์ จะปราศจากการคิดนึกเรื่องไตรลักษณ์
ถ้ายังมีการคิดนึกเรื่องไตรลักษณ์อยู่ ก็ยังไม่เป็นวิปัสสนาครับ
กรณีจิตหลงไปคิด หากเกิดสติรู้ขึ้นว่า จิตหลงไปคิด ความคิดจะดับไปชั่วขณะ
แวบตรงนั้นหากจิตมีความตั้งมั่น และรู้สึกได้ว่าจิตที่หลงคิดดับไป แล้วเกิดจิตที่มีสติขึ้น
ตรงนี้จะเป็นการทำวิปัสสนาอยู่ครับ
ถ้าความคิดไม่ขาดก็ยังไม่ใช่สติที่ใช้ในการเจริญปัญญาได้
หรือที่พูดๆ กันว่า ยังไม่ใช่สติตัวจริงนั่นเองครับ
แล้วในการหัดรู้สภาวะก็ไม่ใช่ว่า การรู้ทุกครั้งจะเป็นการรู้ด้วยสติตัวจริงทุกครั้ง
เพราะฉะนั้นถ้าเห็นว่าความคิดไม่ดับก็แค่รู้ไปว่าจิตยังหลงไปคิดก็พอแล้วครับ
หัดไปเรื่อยๆ ก็จะรู้ได้ด้วยสติจริงๆ มากขึ้นครับ
เว็บไซต์ Dhammada.net
เป็นเว็บไซต์ที่ได้รับการอนุญาตจาก หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม ให้สามารถดำเนินการถอดข้อความพระธรรมเทศนาในลักษณะข้อความสั้นได้ ตั้งแต่ พ.ศ.๒๕๕๓
ชี้แจงการรับกิจนิมนต์ของหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช ที่นี่
สมัครเป็นสมาชิกเพื่อรับแจ้งข่าวสารและธรรมะทุกวันจาก Dhammada.net ได้ ที่นี่
ติดตั้ง Dhammada Application for Android ที่นี่
คู่มือการใช้งาน อ่านได้ ที่นี่
