ถามตอบเรื่องการเจริญปัญญา
ถาม : ที่บอกว่า “เจริญปัญญา” นั้น หากพูดภาษาเราๆ ก็คือ “รู้ว่าเป็นสิ่งที่ถูกรู้” ใช่มั้ยครับ ?
ตอบ : เจริญปัญญา คือการตามรู้ไปจนเห็นว่าทุกสิ่งมีความเกิดขึ้น-ดับไป หลวงพ่อบอกว่า การเห็นว่าทุกสิ่งมีความเกิดขึ้น ดับไปนั้นเป็นปัญญาขั้นต้น พระโสดาบันจะเห็นได้แค่นี้ (หมายถึงด้วยปัญญาอันนี้เองที่ทำให้เป็นพระโสดาบันได้) เมื่อตามรู้ต่อไป ก็จะเห็นว่าเมื่อใดที่ไปยึดสิ่งต่างๆ จะเป็นทุกข์ ไม่ยึดก็ไม่ทุกข์…เป็นปัญญาขั้นกลาง ด้วยปัญญาขั้นกลางจะทำให้ได้อนาคามี แล้วจิตจะเด่นดวงเพราะไม่ส่งออกไปยึด พอถึงตรงนี้ ถ้าเกิดปัญญาเห็นว่า จิตเองนั่นแหละที่เป็นทุกข์ ก็จะทิ้งจิตได้ เมื่อทิ้งจิตได้ก็จะเหลือแต่ขันธ์ที่ทำหน้าที่ไปเท่านั้น สรุปว่าปัญญาจะมี 3 ขั้น ทั้ง 3 ขั้นเกิดขึ้นเพราะการเจริญสติปัฏฐาน 4 หรือเกิดจากการภาวนาด้วยการ ระลึกรู้ถึงสภาวธรรมที่กำลังปรากฏ ตามความเป็นจริง
ถาม : ตอนนี้ก็ดูแค่ทุกสิ่งมีความเกิดขึ้น-ดับไป ?
ตอบ : ไม่ต้องคอยดูความเกิดขึ้น-ดับไปหรอกครับ แค่ภาวนาไปเรื่อยๆ ปัญญาก็จะเกิดเอง เพราะการที่เราภาวนาอยู่นี้ พอรู้สึกตัวเป็นก็เท่ากับได้เริ่มเจริญปัญญา การเจริญปัญญาก็แค่ดูสิ่งต่างๆ ด้วยความรู้สึกตัวไปเรื่อยๆ ถ้าคอยแต่จะดูความเกิด-ดับ จะเกิดการจงใจดู แล้วจะได้แค่ความรู้ ไม่ได้ปัญญา ในซีดีจะมีหลายวันที่หลวงพ่อพูดถึงปัญญาทั้ง 3 ขั้น ผมไปทีไรก็จะได้ยินท่านพูดถึงทุกครั้ง ท่านบอกว่า ปัญญาขั้นสุดท้ายถ้าไม่เคยฟังมาก่อนจะไม่รู้ว่าจิตเองนั่นแหละที่เป็นทุกข์
เว็บไซต์ Dhammada.net
เป็นเว็บไซต์ที่ได้รับการอนุญาตจาก หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม ให้สามารถดำเนินการถอดข้อความพระธรรมเทศนาในลักษณะข้อความสั้นได้ ตั้งแต่ พ.ศ.๒๕๕๓
ชี้แจงการรับกิจนิมนต์ของหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช ที่นี่
สมัครเป็นสมาชิกเพื่อรับแจ้งข่าวสารและธรรมะทุกวันจาก Dhammada.net ได้ ที่นี่
ติดตั้ง Dhammada Application for Android ที่นี่
คู่มือการใช้งาน อ่านได้ ที่นี่