การทำสมาธิในชีวิตประจำวัน
การทำสมาธิในชีวิตประจำวันมี 2 ลักษณะครับ
อย่างแรกเป็นการเอาจิตจดจ่อรู้งานที่ทำอย่างต่อเนื่อง ไม่วอกแวกไปที่อื่น
อันนี้เป็นหลักการทำสมถะแท้ๆ อย่างหนึ่ง
อีกอย่างหนึ่งเป็นสภาพที่จิตตั้งมั่น รู้อารมณ์ด้วยจิตที่เป็นกลาง ไม่ส่งกระแสวิ่งตามอารมณ์ไป
อันนี้เป็นหลักของการทำวิปัสสนา อีกอย่างหนึ่ง
ถ้าเราทำงานที่ไม่ต้องใช้ความคิด เช่นการปั่นสามล้อ การทำนา
เราสามารถทำสมาธิทั้งสองประเภทนั้นได้ครับ
แต่ถ้าเราต้องทำงานที่ใช้ความคิด ต้องจดจ่อกับงาน
ในขณะที่จิตมีสติจดจ่อกับงาน เราทำได้แค่อย่างแรกเท่านั้น
แต่ไม่ใช่ว่า คนที่ทำงานความคิดจะทำวิปัสสนาในชีวิตประจำวันไม่ได้
หากเราหัดอ่านจิตอ่านใจตนเองให้ชำนาญอยู่เสมอๆ
เวลาที่เราจดจ่อทำงานนั้น หากเกิดสิ่งแปลกปลอมขึ้นกับจิต
เช่นความเครียด ความเบื่อหน่าย ความเกียจคร้าน
ความอยากให้งานเสร็จ และ ความดีใจที่งานใกล้เสร็จ เป็นต้น
เราจะรู้ทันสิ่งแปลกปลอมนั้นทันที แล้วสามารถปล่อยวางมันออกไป
เหลือแต่การทำงานล้วนๆ ซึ่งก็จะได้งานที่มีคุณภาพดีครับ
ดังนั้น แม้เราจะทำงานความคิด เราก็สามารถดำเนินสมถะ สลับกับวิปัสสนาไปได้เรื่อยๆ
พองานเสร็จ หรือได้เวลาพัก เราก็กลับมาอยู่กับความรู้ตัว
อ่านจิตอ่านใจของตน ทำวิปัสสนาจริงจังต่อไป
หรือในระหว่างเดินทางไปทำงาน และเดินทางกลับบ้าน
ก็พยายามใช้เวลาช่วงนี้ อ่านจิตใจให้สม่ำเสมอไว
ผมเห็นว่า การทำงานความคิด และการใช้ชีวิตในเมือง
ไม่ได้เป็นอุปสรรคต่อการปฏิบัติสมาธิภาวนา ทั้งที่เป็นสมถะและวิปัสสนา
และไม่เป็นอุปสรรคต่อการบรรลุมรรคผลขั้นต้นๆ ด้วย
คุณมีความคิดที่ดีงามแล้วครับ
ที่จะพยายามปฏิบัติธรรมในชีวิตประจำวันให้ได้
เพียงแต่ผมอยากฝากเพิ่มเติมนิดเดียวว่า
เราไม่ได้ปฏิบัติเพื่อพยายามปล่อยวางอารมณ์ต่างๆ นะครับ
แต่เราปฏิบัติเพื่อรู้อารมณ์และสภาพธรรมที่กำลังปรากฏตามความเป็นจริง
ถ้าจิตรู้จริงแล้ว จิตเขาปล่อยวางของเขาเอง
ความพยายามจะปล่อยวางนั้น ไม่ควรกระทำหรอกครับ
โดย คุณ สันตินันท์ (นามปากกาของหลวงพ่อปราโมทย์ก่อนบวช)
ณ วันที่ 27 มี.ค. 2542
เว็บไซต์ Dhammada.net
เป็นเว็บไซต์ที่ได้รับการอนุญาตจาก หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม ให้สามารถดำเนินการถอดข้อความพระธรรมเทศนาในลักษณะข้อความสั้นได้ ตั้งแต่ พ.ศ.๒๕๕๓
ชี้แจงการรับกิจนิมนต์ของหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช ที่นี่
สมัครเป็นสมาชิกเพื่อรับแจ้งข่าวสารและธรรมะทุกวันจาก Dhammada.net ได้ ที่นี่
ติดตั้ง Dhammada Application for Android ที่นี่
คู่มือการใช้งาน อ่านได้ ที่นี่
