สนทนาธรรมกับคุณประสาน พุทธกุลสมศิริ วัดพระธาตุโกฏิแก้ว จ.เชียงราย พฤศจิกายน ๒๕๕๗

                    คลิปธรรมะที่ปรากฏอยู่บนเว็บไซต์ Dhammada.net (ธรรมดา ด็อต เน็ต) คือเสียงการแสดงธรรมเพียงบางช่วง บางตอน ของ หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช สวนสันติธรรม ศรีราชา ชลบุรี ซึ่งทางกลุ่มธรรมดาเป็นผู้จัดทำเพื่อให้เป็นหมวดหมู่ และยังมีเรื่องของการตอบคำถามเฉพาะเรื่องเฉพาะบุคคลด้วย ดังนั้นจึงยังไม่ใช่ข้อสรุปของการสอนธรรมะของท่านแต่อย่างใด รวมทั้งคำพูดหรือศัพท์บัญญัติที่ใช้ อาจเป็นที่เข้าใจเฉพาะกับผู้ถามเท่านั้น มิใช่การพูดเป็นการทั่วไป จึงขอความกรุณาอย่าได้นำไปใช้อ้างอิงในที่ใดโดยเด็ดขาด ขอเป็นเพียงการฟังเพื่อเข้าใจแนวทาง และเพื่อเป็นกำลังใจในการภาวนาเท่านั้น

                    ในการสอนการเจริญสติปัฏฐานด้วยการดูจิต ตามวิธีการที่หลวงพ่อปราโมทย์แนะนำนั้น เริ่มแรกหลวงพ่อจะสอนให้หัดรู้ทันสภาวะที่เกิดขึ้น เพื่อให้เกิดสติ และให้หยุดการฝึกตามรูปแบบหรือหยุดการทำสมาธิอย่างที่เคยทำมา เพราะส่วนใหญ่มักทำสมาธิมาด้วยการเพ่งจิต/บังคับจิต/บังคับกาย เป็นการฝึกด้วยสติที่กล้าแข็งเกินไป ทำให้เกิดความเครียด เป็นมิจฉาสติ ท่านจึงให้เลิกทำไปก่อน ที่ให้เลิกทำก็เพื่อให้จิตคลายออกจากความคุ้นเคยที่จะเพ่งจิต/บังคับจิต/บังคับกาย

                    ต่อเมื่อหัดเจริญสติ ตามรู้ตามดูกายใจเป็นแล้ว ท่านจึงจะแนะนำให้กลับมาทำตามรูปแบบหรือฝึกสมาธิเพิ่มเติม แต่ให้เปลี่ยนจากการเพ่งจิต/บังคับจิต/บังคับกาย มาเป็นการรู้ทันนิวรณ์ที่เกิดขึ้นแทน แทนการเพ่งจิต/บังคับจิต/บังคับกาย ซึ่งจะได้สมาธิชนิดที่มีจิตตั้งมั่น และทำให้จิตพร้อมที่จะเจริญปัญญาได้ต่อไป