พระโสดาบันกับโสฬสญาน
สำหรับคำถามที่ว่า
จะเป็นพระโสดาบันจะต้องผ่านญาณทั้ง 16 ขั้นหรือเปล่า
ขอเรียนว่าต้องผ่านวิปัสสนาญาณ 16 ครับ แต่ไม่ใช่ 16 ขั้น
เพราะในข้อเท็จจริงแล้ว โสฬสญาณ หรือญาณ 16 ขั้น
เป็นตำราที่แต่งขึ้นในชั้นหลัง โดยเรียบเรียงขยายความมาจากปฏิสัมภิทามัคค์ในพระสูตร
ซึ่งในพระสูตรต้นตำรับนั้น ท่านระบุถึงชื่อญาณไว้เป็นอันมากก็จริง
แต่ท่านจับชื่อญาณเข้าเป็นกลุ่มๆ ประมาณกลุ่มละ 3 ชื่อ
โดยระบุว่าญาณเหล่านี้มีชื่อต่างกัน แต่มีเนื้อหาอันเดียวกัน
แต่ตำราชั้นหลังพยายามแยกย่อย ให้แต่ละญาณมีความหมายต่างกันด้วย
ถ้ารวมญาณเป็นกลุ่มๆ แล้ว ก็มีไม่ถึง 16 ขั้นหรอกครับ
ซึ่งก็สอดคล้องกับการปฏิบัติจริง
ที่บางคนพอสามารถจำแนกรูป หรือเจตสิก เป็นส่วนหนึ่งจากจิตผู้รู้ได้แล้ว
ก็เห็นความเกิดดับของอารมณ์เรื่อยไป ด้วยจิตที่เป็นกลาง
แล้วจิตตัดกระแสเกิดมรรคผลไปเลยก็มี
บุคคลเหล่านี้ถ้าถามว่าผ่านญาณ 16 หรือไม่ ก็ต้องกล่าวว่าผ่าน
แต่ผ่านเร็ว เหมือนขึ้นเครื่องบินผ่าน วูบเดียวก็ถึงปลายทาง
จิตไม่มัวหยุดรีรอรับประกาศนียบัตรในการผ่านญาณเป็นขั้นๆ ไป
แบบนี้ก็มีครับ
โดย คุณ สันตินันท์ (นามปากกาของหลวงพ่อปราโมทย์ก่อนบวช)
ณ วันที่ 24 พฤศจิกายน 2543
เว็บไซต์ Dhammada.net
เป็นเว็บไซต์ที่ได้รับการอนุญาตจาก หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม ให้สามารถดำเนินการถอดข้อความพระธรรมเทศนาในลักษณะข้อความสั้นได้ ตั้งแต่ พ.ศ.๒๕๕๓
ชี้แจงการรับกิจนิมนต์ของหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช ที่นี่
สมัครเป็นสมาชิกเพื่อรับแจ้งข่าวสารและธรรมะทุกวันจาก Dhammada.net ได้ ที่นี่
ติดตั้ง Dhammada Application for Android ที่นี่
คู่มือการใช้งาน อ่านได้ ที่นี่
