สักแต่ว่า
ถ้าสติปัญญาทำงานทันผัสสะจริงๆ
จึงจะ “สักแต่ว่า” ได้ครับ
คือจิตไม่ปรุงแต่งต่อไป รู้แล้ววางอยู่แค่นั้นเลย
หรือแม้ว่า จิตจะปรุงแต่งต่อไปอีก
ถ้าจิตไม่หลงยึดถือไปตามความปรุงแต่งนั้น
อันนี้ก็ยังถือว่า “สักแต่ว่า” ได้เหมือนกัน
เมื่อวานซืน ยืมลูกคุณหมอ มาเป็นอุปกรณ์ทางการศึกษา
คือชี้ให้พวกเราดูว่า สิ่งที่เห็นเป็นเด็กนั้น ที่จริงคือสีที่ตัดกันเท่านั้น
แล้วตาก็ไม่รู้หรอกว่า นี่สีอะไร รวมกันแล้วเป็นรูปอะไร
อาศัยสัญญา จึงรู้ว่า นี้เป็นรูปที่บัญญัติเรียกว่าอะไร
เมื่อจิตรู้ว่า นี้คือลูกแล้ว
สังขารคือความคิดนึกปรุงแต่งก็ทำงานต่อ มีความรักเกิดขึ้น
ปกติจิตของเราทำงานเร็วมาก
ในทางทฤษฎี ถ้าตาเห็นสีแล้วหยุดอยู่เพียงนั้น ก็เรียกว่า สักแต่ว่าเห็น
แต่ในความเป็นจริง ช่วงต่อระหว่างที่ตาเห็นสี
กับสัญญาแปลความหมายนั้นสั้นมาก
พอเห็นปุ๊บ ก็สรุปว่านี้คือ ลูกเรา เสียแล้ว
แล้วสังขารก็ทำงานต่ออย่างรวดเร็ว
ปรุงเป็นความรักใคร่หวงแหนห่วงใยขึ้นมาแล้ว
นักปฏิบัติที่ยึดตำรามากเกินไป ที่บอกว่าทำสติรู้ สี อย่างเดียวนั้น
เอาเข้าจริงจึงเป็นการหลอกตัวเอง
เพราะพอเกิดผัสสะทางตาแล้ว วับเดียวก็เกิดผัสสะทางใจตามมาแล้ว
ถ้าเมื่ออารมณ์ทางใจเกิดขึ้น แล้วทำเป็นไม่รับรู้
เพราะ “อยาก” รู้สีอย่างเดียวเพื่อให้เป็นปัจจุบันและต่อเนื่อง
มันจึงไม่ใช่ปัจจุบัน เพราะปัจจุบันมันย้ายไปเป็นอารมณ์ทางใจเสียแล้ว
เมื่ออารมณ์ทางใจปรากฏเด่นชัด ก็ควรรู้มัน
ไม่ใช่ปฏิเสธมันเพราะจะเอาแต่รู้อารมณ์ทางตาอย่างเดียว
แต่การรู้อารมณ์ทางใจนั้น ก็ให้ “สักแต่ว่ารู้”
คือรู้ตามที่มันเป็น ไม่ใช่หลงปล่อยให้เกิดตัณหา
ผลักดันจิตให้ทะยานเข้าไปยึดอารมณ์แบบไม่รู้ทัน
รวมความแล้ว สักแต่ว่า ก็ต้องอาศัย สติ รู้อารมณ์ตามที่มันเป็น
แม้ตอนแรกจะรู้อารมณ์ทางตา ขณะต่อมารู้อารมณ์ทางใจ
ก็สามารถ สักแต่ว่ารู้ ได้ทั้งนั้น ทั้งที่ตาและที่ใจ
โดย คุณ สันตินันท์ (นามปากกาหลวงพ่อปราโมทย์ก่อนบวช)
เมื่อวันที่ 10 สิงหาคม 2542
เว็บไซต์ Dhammada.net
เป็นเว็บไซต์ที่ได้รับการอนุญาตจาก หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม ให้สามารถดำเนินการถอดข้อความพระธรรมเทศนาในลักษณะข้อความสั้นได้ ตั้งแต่ พ.ศ.๒๕๕๓
ชี้แจงการรับกิจนิมนต์ของหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช ที่นี่
สมัครเป็นสมาชิกเพื่อรับแจ้งข่าวสารและธรรมะทุกวันจาก Dhammada.net ได้ ที่นี่
ติดตั้ง Dhammada Application for Android ที่นี่
คู่มือการใช้งาน อ่านได้ ที่นี่
