สมาธิ | Dhammada.net หลวงพ่อปราโมทย์ : ธรรมะ คือ ธรรมดา

คำชี้แจง

Dhammada.net เป็นเว็บไซต์ของกลุ่มลูกศิษย์ที่ภาวนาตามแนวดูจิตได้จัดทำกันเอง ไม่ได้เกี่ยวข้องกับทาง สวนสันติธรรม หรือ หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช แต่อย่างใด จึงขอชี้แจงเพื่อทำความเข้าใจให้ตรงกันกับข้อเท็จจริง ขอแสดงความนับถือ Dhammada.net

วิปัสสนาสำหรับผู้ทรงฌาน

mp3 for download : วิปัสสนาสำหรับผู้ทรงฌาน

Audio clip: Adobe Flash Player (version 9 or above) is required to play this audio clip. Download the latest version here. You also need to have JavaScript enabled in your browser.

หลวงพ่อปราโมทย์ : จุดสำคัญของการปฏิบัติ ในตำรายังมีอยู่ ยังใช้ได้ดีเลย ทำยังไงจะทำให้จิตสงบ ในตำราสอนเอาไว้ตั้ง ๔๐ วิธี สอนเอาไว้ให้ละเอียด ทำยังไงจะเจริญปัญญา รู้กายรู้แบบไหน รู้เวทนาจะรู้ยังไง มีเงื่อนไขอะไร

ดูกายและเวทนาเนี่ย เหมาะกับสถยานิก เหมาะกับคนเล่นฌานถ้าไม่ได้เล่นฌานแล้วไปดูกาย ไปดูท้องพองยุบนะ ไม่เคยทำฌาน ไปดูท้องพองยุบ จะกลายไปเป็นเพ่งท้องเฉยๆ ขึ้นวิปัสสนาไม่ได้

จะดูกายได้จิตต้องตั้งไม่ ทรงฌานได้ดีที่สุด ฌานที่ ๑ ก็ยังไม่พอ ต้องฌานที่ ๒ ถึงจะดี ๒-๓ ขึ้นเนี่ย เพราะฌานที่ ๒ จิตไม่เคล้ากับอารมณ์แล้ว ละวิตกละวิจารณ์ วิตกเป็นการตรึกในอารมณ์ วิจารณ์เป็นการเคล้าเคลียอยู่ในอารมณ์ จิตยังไหลไปเคล้าอยู่กับอารมณ์อยู่

พอละวิตกวิจารณ์ขึ้นฌานที่ ๒ เนี่ยนะ จิตไม่เคล้าเคลียกับอารมณ์ จิตดีดตัวออกมาเป็นผู้รู้ผู้ตื่นผู้เบิกบาน เนี่ยมีเอโกทิภาวะ พอจิตได้เอโกทิภาวะแล้วออกจากสมาธิ ออกจากฌานมา ตัวนี้ยังเด่นดวงอยู่ อยู่ได้นานไม่เกิน ๗ วัน แต่อยู่ได้นาน ไม่เหมือนขณิกสมาธินะ แว้บๆ แว้บๆ ก็ดับแล้ว

พอจิตเป็นผู้ออกมาเนี่ย เห็น ไปดูจิตนะ จิตจะนิ่งๆไม่มีอะไรให้ดู ต้องดูกาย ดูเวทนาในกาย หรือดูเวทนาทางใจ เช่นจิตที่ทรงฌานเนี่ย เดี๋ยวมันก็สุขเดี๋ยวมันก็อุเบกขา พลิกไปพลิกมา แสดงไตรลักษณ์ได้ หรือดูเวทนาทางกายก็ได้ ดูร่างกายก็ได้ จิตเป็นผู้รู้ผู้ดูอยู่ เห็นเลยร่างกายไม่ใช่ตัวเรา

แต่ดูจิตตสังขารยาก เพราะอารมณ์มันละเอียด อารมณ์มันปราณีต ไม่มีของหยาบให้ดูเลย สงบ มีความสุข สบาย แน่วอยู่อย่างนั้นเอง จิตเหมือนจะเที่ยงนะ เพราะจะดูกายให้ทำสมาธิก่อน แล้วเห็นกายมันทำงาน เห็นเวทนามันทำงาน กายและเวทนาจึงเหมาะกับคนทำฌาน เหมาะกับสมถยานิก

หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโชฺโช
วัดสวนสันติธรรม บ้านโค้งดารา ศรีราชา ชลบุรี

แสดงธรรมที่ วัดสวนสันติธรรม
เมื่อวันศุกร์ที่ ๒๕ พฤษภาคม พุทธศักราช ๒๕๕๕

file : 550525B
ระหว่างนาที่ที่ ๓ วินาทีที่ ๒๕ ถึง นาทีที่ ๕ วินาทีที่ ๔๙

เว็บไซต์ Dhammada.net
เป็นเว็บไซต์ที่ได้รับการอนุญาตจาก หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม ให้สามารถดำเนินการถอดข้อความพระธรรมเทศนาในลักษณะข้อความสั้นได้ ตั้งแต่ พ.ศ.๒๕๕๓

ชี้แจงการรับกิจนิมนต์ของหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช ที่นี่

สมัครเป็นสมาชิกเพื่อรับแจ้งข่าวสารและธรรมะทุกวันจาก Dhammada.net ได้ ที่นี่

ติดตั้ง Dhammada Application for Android ที่นี่

คู่มือการใช้งาน อ่านได้ ที่นี่

สัมมาสมาธิ

mp 3 (for download) : สัมมาสมาธิ

Audio clip: Adobe Flash Player (version 9 or above) is required to play this audio clip. Download the latest version here. You also need to have JavaScript enabled in your browser.

หลวงพ่อปราโมทย์ :ตัวสัมมาสมาธิเนี่ย เป็นสิ่งที่หลวงพ่อเห็นว่าพวกเราพลาดมากที่สุดเลย สติอีกตัวนึงพลาดมาก นี้สติยังไปเพ่งๆอะไรขึ้นมา สติยังเกิดได้นะ แต่สัมมาสมาธินี่เกิดยากมากเลย

เพราะพวกเราคุ้นเคยกับมิจฉาสมาธิ สมาธิที่เพ่งเอา เราไม่คุ้นเคยกับสมาธิที่จิตตั้งมั่นในการรู้อารมณ์ เราคุ้นเคยแต่สมาธิที่จิตเข้าไปตั้งแช่อยู่ในตัวอารมณ์ จิตที่ไปตั้งแช่นิ่งอยู่กับอารมณ์นะ เรียกว่า “อารัมมณูปนิชฌาน” เป็นจิตที่ใช้ทำสมถะนะ มีการทำสมถะ เพราะงั้นเราไปดูท้องพองยุบ แล้วเราเพ่งจิตไปเกาะที่ท้องเนี่ย สมถะ รู้ลมหายใจแล้วจิตไปเกาะนิ่งอยู่กับลมหายใจนี่ สมถะ ค่อยๆฟังนะ ฟัง ค่อยๆเรียน ค่อยๆฟังไป

จิตที่เป็นสัมมาสมาธิเกิดแล้วเนี่ย ปัญญาถึงจะเกิดได้ เพราะปัญญามีสัมมาสมาธิเป็นเหตุใกล้ให้เกิด ปัญญาไม่ใช่เกิดจากการคิดนะ ปัญญาที่เกิดจากการคิดเรียก “จินตามยปัญญา” ไม่ใช่ “ภาวนามยปัญญา” ภาวนามยปัญญาเนี่ย เกิดจากจิตตั้งมั่นเป็นสัมมาสมาธิ เป็นแค่ผู้รู้ ผู้ดู เห็นปรากฎการณ์ทั้งหลาย ปรากฏขึ้นมา เกิดขึ้นมา แล้วก็ดับไป เห็นสภาวะธรรมทั้งหลายในแต่ละปรากฎการณ์ ล้วนแต่ไม่ใช่ตัวเราทั้งสิ้น ใจมันจะเห็นอย่างนี้นะ มันถึงมีปัญญา

งั้นตัวนี้ต้องเรียนนะ หลวงพ่อก่อนจะบวชเนี่ย หลวงพ่อตระเวนไปตามสำนักต่างๆมากมาย หลวงพ่อไปดูว่าเราจะไปบวชสำนักไหนดี บางแห่งสำนักดีนะ ครูบาอาจารย์ดี แต่ครูบาอาจารย์ไม่มีเวลาเลย ครูบาอาจารย์ไม่อยู่วัดน่ะ รับนิมนต์ไปทุกวันๆนะ หายไปเลย หรือบางแห่งมีแต่รูปแบบ หลายแห่งเพ่งลูกเดียว กระทั่งในสำนักที่บอกว่าทำแต่วิปัสสนานะ จริงๆแล้วติดสมถะ เกือบทั้งหมดน่ะติดสมถะ นักปฏิบัติ

เพราะว่าอะไร เพราะว่าเวลาเราเรียนธรรมะ เราเรียนข้ามขั้น เราถือศีล พอเรามีศีลสิกขาใช่มั้ย แล้วเราก็ไปกำหนดรูปนามเลย เราไปเจริญปัญญาสิกขา เราข้ามจิตสิกขาไปบทเรียนนึง

เพราะงั้นถ้าเราไม่ได้เรียนจิตสิกขาให้ถ่องแท้ซะก่อนเนี่ย จิตจะไม่มีสัมมาสมาธิ งั้นจิตจะไปเพ่ง ไปรู้ท้องก็เพ่งท้อง รู้เท้าเพ่งเท้า รู้ลมเพ่งลม รู้มือเพ่งมือ รู้อะไรก็เพ่งอันนั้น จะไม่สักว่ารู้สักว่าเห็น พวกเราเรียนข้ามขั้นนะ

เนี่ยเที่ยวตระเวนไปนะ บางที่ก็ส่วนใหญ่จะไปแอบดูเค้านะ ถ้าไปนั่งเรียนเนี่ยมันยาวใช่มั้ย หลายชั่วโมงหลายวัน ส่วนมากหลวงพ่อเป็นคนใจเราว่องไวหน่อย เราไปแอบดู ดูตัวอาจารย์นั่นแหล่ะดีที่สุดเลย ดูเวลาอาจารย์เค้าภาวนานะ ก็จะโอ้ เข้าใจรวดเร็ว

นี้ไปเห็นหลวงพ่อเทียน หลวงพ่อเทียนนี้เนี้ยบจริงๆ ลูกศิษย์หลวงพ่อเทียนที่เยี่ยมมากๆก็หลวงพ่อคำเขียนนี่แหล่ะ

งั้นถ้าใจเรามีสัมมาสมาธิ มันจะตั้งมั่น สักว่ารู้สักว่าเห็น ปัญญามันจะเกิด มันจะเห็นเลย ทุกอย่างเนี่ยไม่ใช่ตัวเรา แต่ถ้าใจเราไม่มีสัมมาสมาธิ ไม่ตั่งมั่น ไปดูอะไรมันก็จะเป็นเราไปหมดเลย เห็นความโกรธเกิดขึ้น มันก็เป็นเราโกรธ เห็นขามันเมื่อย ก็เป็นขาของเราเมื่อย จะเป็นอย่างนี้ตลอด

เพราะนั้นเวลาที่เราใจเราไม่ตั้งมั่น ไปรู้สิ่งต่างๆนะ เราจะสะสมความรู้สึกผิดๆ ความเห็นผิดๆตลอดเวลาเลย สะสมว่ามันมีตัวเรา มันมีตัวเรา แต่ถ้าเรามีสติถูกต้องที่เรียกว่า”สัมมาสติ” มีสมาธิถูกต้องเรียกว่า”สัมมาสมาธิ”นี่ ปัญญาที่เกิดขึ้นจะเป็นสัมมาทิฏฐิ เป็นปัญญาที่ถูกต้อง

หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม บ้านโค้งดารา ศรีราชา ชลบุรี

แสดงธรรมที่ ศาลากาญจนาภิเษก (ศาลาลุงชิน)
เมื่อวันวันอาทิตย์ที่ ๒๐ พฤษภาคม พุทธศักราช ๒๕๕๐

CD: ศาลาลุงชิน ครั้งที่ ๑๑
File: 500520.mp3
ระหว่างนาทีที่ ๒๔ วินาทีที่ ๑๙ ถึง นาทีที่ ๒๘ วินาทีที่ ๔

ชี้แจงการรับกิจนิมนต์ของหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช ที่นี่

สมัครเป็นสมาชิกเพื่อรับแจ้งข่าวสารและธรรมะทุกวันจาก Dhammada.net ได้ ที่นี่

ติดตั้ง Dhammada Application for Android ที่นี่

คู่มือการใช้งาน อ่านได้ ที่นี่

ศีล สมาธิ ปัญญา ในองค์มรรค (๑๑) จิตตั้งมั่นแล้วมาเจริญปัญญา

mp 3 (for download) : ศีล สมาธิ ปัญญา ในองค์มรรค (๑๑) จิตตั้งมั่นแล้วมาเจริญปัญญา

Audio clip: Adobe Flash Player (version 9 or above) is required to play this audio clip. Download the latest version here. You also need to have JavaScript enabled in your browser.

หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม ศรีราชา ชลบุรี
เอื้อเฟื้อภาพโดย บ้านจิตสบาย

หลวงพ่อปราโมทย์ : ใจลอยไปแล้วรู้ ใจฟุ้งซ่านไปแล้วรู้ ใจฟุ้งไปแล้วรู้ รู้อย่างนี้เรื่อยนะ ใจจะตั้งมั่นขึ้นมา สมาธิชนิดนี้คือความตั้งมั่น คือ พูดภาษาไทยง่ายๆ นะ คือ จิตใจอยู่กับเนื้อกับตัว จิตใจไม่ลืมเนื้อลืมตัว จิตใจอยู่กับเนื้อกับตัวแล้วถัดจากนั้นเรามาเดินสติปัฏฐานที่ให้เกิดปัญญา

พอจิตใจอยู่กับเนื้อกับตัวแล้ว สติระลึกรู้ลงในรูปธรรมนะ จะเห็นรูปธรรมไม่ใช่ตัวเรา สติระลึกรู้ลงในเวทนา จะเห็นว่าเวทนาไม่ใช่ตัวเรา ในขณะที่ใจเราตั้งมั่นอยู่กับเนื้อกับตัว เป็นผู้รู้ผู้ดู จิตเป็นผู้รู้ผู้ดูนี่แหละ เรียกว่ามีสมาธิล่ะ แล้วก็สติเกิดระลึกรู้ เห็นเวทนาทางใจ ก็จะเห็นว่าเวทนาทางใจไม่ใช่เรา สติระลึกรู้เห็นกุศลเห็นอกุศล จะเห็นว่ากุศลและอกุศลไม่ใช่เรา

ทีนี้ตัวผู้รู้เนี่ย มันจะรู้สึกเหมือนกับทรงอยู่ แต่ถ้าทำแค่ขณิกสมาธิเนี่ย ตัวผู้รู้จะไม่อยู่นาน ประเดี๋ยวก็เป็นผู้รู้ ประเดี๋ยวก็เป็นผู้คิด ประเดี๋ยวก็เป็นผู้รู้ ประเดี๋ยวก็เป็นผู้หลงไปเลย ไม่รู้คิดเรื่องอะไร ประเดี๋ยวก็เป็นผู้รู้ ประเดี๋ยวก็เป็นผู้เพ่ง ตัวผู้รู้เองก็เกิดดับ จิตนี้เองเกิดดับ ไม่เที่ยงด้วย ตกอยู่ใต้ไตรลักษณ์เท่าๆกับขันธ์อื่นๆนั่นเอง เนี่ยการเดินปัญญาทำอย่างนี้นะ รู้ลงไปในกาย มีสติระลึกรู้กายที่กำลังปรากฏอยู่ด้วยจิตที่ตั้งมั่นและเป็นกลาง จิตที่ตั้งมั่นและเป็นกลาง จิตใจอยู่กับเนื้อกับตัว ไม่ลืมเนื้อลืมตัว เนี่ยคือจิตที่มีสมาธิได้มาด้วยการทำฌาณก็ได้นะ ได้มาด้วยการรู้ทันจิตที่ไหลไปๆ แล้วรู้บ่อยๆ เนี่ย มันจะตั้งมั่นขึ้นเอง พวกเราใจไหลไปแล้วรู้ ไหลแล้วรู้เนี่ย ใจมันจะมาอยู่กับเนื้อกับตัว

หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช
แสดงธรรมที่สวนสันติธรรม
บ้านโค้งดารา ศรีราชา ชลบุรี
แสดงธรรมเมื่อ วันอาทิตย์ที่ ๒๕ เมษายน พ.ศ.๒๕๕๓ ก่อนฉันเช้า

CD: สวนสันติธรรม แผ่นที่ ๓๔
Track: ๑๒
File: 530425A.mp3
ระหว่างนาทีที่ ๒๑ วินาทีที่ ๒๙ ถึง นาทีที่ ๒๓ วินาทีที่ ๓๐

ชี้แจงการรับกิจนิมนต์ของหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช ที่นี่

สมัครเป็นสมาชิกเพื่อรับแจ้งข่าวสารและธรรมะทุกวันจาก Dhammada.net ได้ ที่นี่

ติดตั้ง Dhammada Application for Android ที่นี่

คู่มือการใช้งาน อ่านได้ ที่นี่

ศีล สมาธิ ปัญญา ในองค์มรรค (๑๐) ขณิกสมาธิ

mp 3 (for download) : ศีล สมาธิ ปัญญา ในองค์มรรค (๑๐) ขณิกสมาธิ

Audio clip: Adobe Flash Player (version 9 or above) is required to play this audio clip. Download the latest version here. You also need to have JavaScript enabled in your browser.

หลวงพ่อปราโมทย์ : ท่านอธิบายตัวสัมมาสมาธิเนี่ย ท่านถึงไปอธิบายด้วยฌาน แต่ในขั้นการปฏิบัติเนี่ย ขั้นบุพภาคมรรค ขั้นเบื้องต้นของมรรค มรรคเบื้องต้น ยังไม่ใช่อริยมรรคเนี่ย ไม่จำเป็น ไม่จำเป็นว่าจะต้องเกิดอัปปนาสมาธิ

ถ้าเราไม่มีอัปปนาสมาธิ ทำอัปปนาสมาธิไม่ได้ เราใช้ขณิกสมาธินี่แหล่ะ สมาธิเป็นขณะๆ คอยรู้ทัน จิตมันฟุ้งซ่านไป คอยรู้ทัน จิตมันฟุ้งซ่านไป คอยรู้ทัน รู้บ่อยๆนะ มันจะได้สมาธิเป็นขณะๆ เพราะในขณะที่รู้ทันว่าฟุ้งซ่านจะไม่ฟุ้งซ่าน ในขณะที่ไม่ฟุ้งซ่าน ขณะนั้นแหล่ะมีสมาธิ นั่นได้เป็นขณะๆไป

งั้นบางทีหลวงพ่อบอกพวกเรานะ เผลอไปแล้วรู้ เผลอไปแล้วรู้ เผลอไปนั่นคืออะไร คือจิตฟุ้งซ่านนั่นเอง เพราะงั้นจิตฟุ้งซ่านไปแล้วรู้ทัน จิตฟุ้งซ่านไปรู้ทัน ก็จะรู้สึกตัวขึ้นมา ใจมันจะอยู่กับเนื้อกับตัว งั้นสัมมาสมาธิในขั้นของการปฏิบัติ กับในขั้นของการเกิดอริยมรรคเนี่ย คนละอย่างกันนะ ในขั้นของการเกิดอริยมรรคเนี่ย จิตเข้าอัปปนาสมาธิแล้วก็ไปตัดกิเลส ตัดสังโยชน์กันในองค์มรรค ในขณะที่ทรงฌาน ส่วนสัมมาสมาธิในขณะที่ใช้ชีวิตธรรมดาเนี่ย จิตใจอยู่กับเนื้อกับตัว

ทำอัปปนาสมาธิได้มั้ย ทำได้ แต่ทำเพื่อพักผ่อน ไม่ใช่ทำเพื่อให้เกิดอริยมรรค ทำเพื่อพักผ่อนเท่านั้นอัปปนาสมาธิ แต่บางคนชำนาญในการดูจิตจริงๆ เมื่อเข้าอัปปนาสมาธิแล้ว ยังดูจิตต่อได้อีก อันนี้พวกที่ชำนาญในการดูจิตด้วยชำนาญในฌานด้วย ซึ่งหายากนะ มีไม่กี่คนหรอก ส่วนใหญ่ทำไม่ได้

เราใช้ขณิกสมาธิอยู่เป็นขณะๆนี้ ใจลอยไปแล้วรู้ ใจฟุ้งซ่านไปแล้วรู้ ใจฟุ้งไปแล้วรู้ รู้อย่างนี้เรื่อยนะ ใจจะตั้งมั่นขึ้นมา สมาธิชนิดนี้คือความตั้งมั่น คือพูดภาษาไทยง่ายๆนะ คือจิตใจอยู่กับเนื้อกับตัว จิตใจไม่ลืมเนื้อลืมตัว จิตใจอยู่กับเนื้อกับตัวนะ

ถัดจากนั้นเรามาเดินสติปัฏฐานที่ให้เกิดปัญญา

หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม
บ้านโค้งดารา ศรีราชา ชลบุรี

แสดงธรรมที่ที่สวนสันติธรรม
เมื่อ วันอาทิตย์ที่ ๒๕ เมษายน พ.ศ.๒๕๕๓ ก่อนฉันเช้า

ชี้แจงการรับกิจนิมนต์ของหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช ที่นี่

สมัครเป็นสมาชิกเพื่อรับแจ้งข่าวสารและธรรมะทุกวันจาก Dhammada.net ได้ ที่นี่

ติดตั้ง Dhammada Application for Android ที่นี่

คู่มือการใช้งาน อ่านได้ ที่นี่

ศีล สมาธิ ปัญญา ในองค์มรรค (๙) สัมมาสมาธิแท้ๆเกิดตอนที่เกิดอริยมรรค

mp 3 (for download) : ศีล สมาธิ ปัญญา ในองค์มรรค (๙) สัมมาสมาธิแท้ๆเกิดตอนที่เกิดอริยมรรค

Audio clip: Adobe Flash Player (version 9 or above) is required to play this audio clip. Download the latest version here. You also need to have JavaScript enabled in your browser.

หลวงพ่อปราโมทย์ : >สติปัฏฐานเนี่ย เบื้องต้นทำให้มีสติ เบื้องปลายจะมีปัญญา

แต่ก่อนจะเกิดปัญญา ต้องมาเรียนสัมมาสมาธิก่อน สัมมาสมาธิพระพุทธเจ้าอธิบายสัมมาสมาธิด้วยฌาน ๔ ทำไมเอาแค่ฌาน ๔ แล้วอรูปฌานอีก ๔ หายไปไหน อรูปฌาน ๔ นั้นสงเคราะห์เข้าในฌานที่ ๔ เพราะมีองค์ธรรมเท่ากัน มีอุเบกขากับเอกัคคตา เป็นองค์ธรรมหลักคืออุเบกขากับเอกัคคตา งั้นสรุปก็คือฌาน ๘ นั่นเอง

แต่ถ้าพูดอย่างปริยัติ ท่านอธิบายด้วยฌาน ๔ ทำไมต้องเป็นฌาน ถ้าไม่เข้าฌาน ไม่เป็นสัมมาสมาธิรึ ท่านอธิบายฌาน ๔ สัมมาสมาธิด้วยฌาน ๔ เนี่ย เพราะท่านพูดถึงสัมมาสมาธิแท้ๆ สัมมาสมาธิแท้ๆเกิดขณะเดียว ในขณะที่เกิดอริยมรรค เกิดขณะจิตเดียวนั่นแหล่ะ

เพราะงั้นที่บอกว่าองค์มรรคๆ ๘ ตัวนี่นะ ไม่ได้เกิดรายวัน แต่องค์มรรคแท้ๆเนี่ย เกิดในขณะที่เกิดอริยมรรค เพราะงั้นขณะที่พวกเรามีสติอยู่ทุกวันเนี่ย บางคนก็บอกเป็นสัมมาสติ อันนั้นเรียกเอาหน้าเท่านั้นเอง จริงๆไม่เป็น ที่บอกเรามีสัมมาสมาธิอยู่ มีใจตั้งมั่นอยู่กับเนื้อกับตัว นี่เรียกโดยอนุโลม จริงๆยังไม่ใช่สัมมาสมาธิ สัมมาสมาธิแท้ๆเกิดตอนที่เกิดอริยมรรค

แล้วขณะที่เกิดอริยมรรคนั้น จะต้องเกิดร่วมกับองค์ฌานอันใดอันหนึ่ง ต้องเกิดกับฌานขั้นใดขั้นหนึ่ง อย่างน้อยปฐมฌานจะเกิดขึ้นโดยอัตโนมัติ จนถึงฌานที่ ๔ บางคนลึกซึ้งลงไปกว่านั้นอีก ในฌานที่ ๔ นั้นรูปหายไป เหลือแต่นามธรรมล้วนๆ เข้าไปอรูปฌาน

งั้นท่านอธิบายตัวสัมมาสมาธิเนี่ย ท่านถึงไปอธิบายด้วยฌาน แต่ในขั้นการปฏิบัติเนี่ย ขั้นบุพภาคมรรค ขั้นเบื้องต้นของมรรค มรรคเบื้องต้น ยังไม่ใช่อริยมรรคเนี่ย ไม่จำเป็น ไม่จำเป็นว่าจะต้องเกิดอัปปนาสมาธิ ถ้าเราไม่มีอัปปนาสมาธิ ทำอัปปนาสมาธิไม่ได้ เราใช้ขณิกสมาธินี่แหล่ะ สมาธิเป็นขณะๆ

หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม
บ้านโค้งดารา ศรีราชา ชลบุรี
แสดงธรรมที่วัดสวนสันติธรรม
เมื่อ วันอาทิตย์ที่ ๒๕ เมษายน พ.ศ.๒๕๕๓ ก่อนฉันเช้า

CD: สวนสันติธรรม แผ่นที่ ๓๔
Track: ๑๒
File: 530425A.mp3
ระหว่างนาทีที่ ๑๙ วินาทีที่ ๔๕ ถึง นาทีที่ ๒๑ วินาทีที่ ๕๔

ชี้แจงการรับกิจนิมนต์ของหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช ที่นี่

สมัครเป็นสมาชิกเพื่อรับแจ้งข่าวสารและธรรมะทุกวันจาก Dhammada.net ได้ ที่นี่

ติดตั้ง Dhammada Application for Android ที่นี่

คู่มือการใช้งาน อ่านได้ ที่นี่

ศีล สมาธิ ปัญญา ในองค์มรรค (๔) ศีลเป็นปัจจัยให้ถึงนิพพาน

mp 3 (for download) : ศีล สมาธิ ปัญญา ในองค์มรรค (๔) ศีลเป็นปัจจัยให้ถึงนิพพาน

Audio clip: Adobe Flash Player (version 9 or above) is required to play this audio clip. Download the latest version here. You also need to have JavaScript enabled in your browser.

หลวงพ่อปราโมทย์ : คนที่มีศีลสมาธิเกิดง่าย ยกตัวอย่างนะ ถ้าใจเราไม่คิดฆ่าใคร ไม่คิดเบียดเบียนใครนะ ใจเราสงบง่าย ถ้าใจเราผิดศีลนะ คิดจะฆ่าเขา คิดจะทำลายเขา ใจไม่สงบๆ สมาธิก็เสื่อมสิ

คิดจะลักเขา ขโมยเขานะ ไปขโมยมาแล้วอะไรอย่างนี้ ก็วุ่นวายใจ กลัวเขาจับได้ จิตใจมันวุ่นวาย สมาธิก็เสื่อมสิ เป็นชู้เขา กลัวเขาฆ่า เคยเห็นในการ์ตูนมั้ย ชอบไปแอบในตู้เสื้อผ้า หรือไปปีนหน้าต่างหนี อะไรอย่างนี้นะ มีความสุขมั้ย ไม่มีความสุขนะ จิตใจไม่มีความสุข ก็ไม่มีความสงบจริงหรอกนะ ฟุ้งซ่าน

คนโกหกเขาก็ต้องจำเยอะ ใช่มั้ย คนโกหกเนี่ยนะ คิดอะไรไม่ค่อยเป็นแล้ว เพราะเอาเมมโมรี่นะไปใช้ในการจำข้อมูลเก่าๆที่ไปโกหกคนไว้ ใจก็ฟุ้งซ่านนะ โกหกคน พูดเท็จ ไม่สงบนะ กินเหล้าเมายา จิตใจไม่สงบ

เพราะฉะนั้นศีลจำเป็นมากนะ ถ้ามีศีลนะ สมาธิเกิดง่าย มีสมาธิเกิดง่ายปัญญาก็เกิดง่าย เพราะฉะนั้นศีลนี้แหละเป็นปัจจัยให้ไปนิพพานได้ เพราะมันเกื้อกูลให้มีสมาธิ มีสมาธิเกื้อกูลให้เกิดปัญญา

CD: สวนสันติธรรม แผ่นที่ ๓๔
Track: ๑๒
File: 530425A.mp3
ระหว่างนาทีที่ ๕ วินาทีที่ ๕๒ นาทีที่ ๗ วินาทีที่ ๑๓

ชี้แจงการรับกิจนิมนต์ของหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช ที่นี่

สมัครเป็นสมาชิกเพื่อรับแจ้งข่าวสารและธรรมะทุกวันจาก Dhammada.net ได้ ที่นี่

ติดตั้ง Dhammada Application for Android ที่นี่

คู่มือการใช้งาน อ่านได้ ที่นี่

ศีล สมาธิ ปัญญา ในองค์มรรค (๓) ถ้าไม่มีศีล ก็ไม่มีสมาธิ

ศีล สมาธิ ปัญญา ในองค์มรรค (๓) ถ้าไม่มีศีล ก็ไม่มีสมาธิmp 3 (for download) : ศีล สมาธิ ปัญญา ในองค์มรรค (๓) ถ้าไม่มีศีล ก็ไม่มีสมาธิ

Audio clip: Adobe Flash Player (version 9 or above) is required to play this audio clip. Download the latest version here. You also need to have JavaScript enabled in your browser.

หลวงพ่อปราโมทย์ : ถ้าทุศีลสักอย่างหนึ่ง อย่ามาอวดเรื่องสมาธิเลย ถ้าไม่มีศีลนะ สมาธิที่เคยมีก็จะเสื่อม จะเสื่อมเห็นๆเลย มีตัวอย่างให้เห็น แต่จะเห็นหรือไม่เห็นนั้น ก็สุดแต่ แต่ละคนจะเห็น

ยกตัวอย่างพระเทวฑัต มีสมาธินะ เหาะได้ แปลงตัวได้ ปลอมตัวเป็นเด็กได้ ทำเป็นเบบี๋มาหลอกอชาติศัตรู แต่ว่าไม่ถือศีลนะ ในที่สุดสมาธิเสื่อม เคยเหาะได้นะ ในที่สุดต้องให้คนหามมาเฝ้าพระพุทธเจ้า

พวกพระก็รีบมาส่งข่าวให้พระพุทธเจ้ารู้ว่า พระเทวฑัตกำลังเดินทางมาแล้ว กำลังจะมาเฝ้า เพื่อว่าจะมาขอขมาพระพุทธเจ้า พระพุทธเจ้าท่านบอกว่ามาไม่ถึงหรอก เทวฑัตนี้มาไม่ถึง บาปมาก มาไม่ถึง พวกพระก็คอยไปสืบนะ โอ้.. ตอนนี้มาถึงประตูเมืองแล้วพระเจ้าข้า… มาไม่ถึงหรอก… ตอนนี้มาถึงประตูวัดแล้วพระเจ้าข้า… ไม่ถึงหรอก…

พอมาถึงประตูวัด ใกล้ๆวัดแล้วเนี่ย แกก็พักนะ กินน้ำกินท่า คล้ายๆล้างหน้าล้างตา เดินทางมาไกล ถูกดินดูดลงไปตรงนั้น ไม่ถึงจริงๆ

เนี่ยทำไมไม่เหาะมา เหาะมาไม่ไหวแล้ว เหาะมาไม่ได้ ทำอะไรเก่งๆได้เหนือมนุษย์ธรรมดา ตอนนี้ทำไม่ได้แล้ว เพราะขาดศีลอันหนึ่ง สมาธิจะเสื่อม เพราะฉะนั้นพวกเรามีศีลไว้นะ คนที่มีศีลเนี่ย สมาธิเกิดง่าย

CD: สวนสันติธรรม แผ่นที่ ๓๔
Track: ๑๒
File: 530425A.mp3
ระหว่างนาทีที่ ๔ วินาทีที่ ๒๐ ถึง ๕ วินาทีที่ ๕๔

ชี้แจงการรับกิจนิมนต์ของหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช ที่นี่

สมัครเป็นสมาชิกเพื่อรับแจ้งข่าวสารและธรรมะทุกวันจาก Dhammada.net ได้ ที่นี่

ติดตั้ง Dhammada Application for Android ที่นี่

คู่มือการใช้งาน อ่านได้ ที่นี่

วิธีฝึกให้จิตมีสมาธิแบบตั้งมั่น

mp 3 (for download) : วิธีฝึกให้จิตมีสมาธิแบบตั้งมั่น

Audio clip: Adobe Flash Player (version 9 or above) is required to play this audio clip. Download the latest version here. You also need to have JavaScript enabled in your browser.

หลวงพ่อปราโมทย์ : นี้สมาธิชนิดที่ ๒ จิตตั้งมั่นเป็นคนดู เราต้องรู้หลักนิดนึง คนดูเนี่ยมันต่างกับคนคิด ผู้รู้ ผู้คิด คนละคนกัน ขณะใดที่เป็นผู้รู้ ขณะนั้นไม่ใช่ผู้คิดนึกปรุงแต่ง แต่เป็นผู้รู้ ผู้ตื่น ผู้เบิกบาน ขณะใดเป็นผู้คิดนึกปรุงแต่ง ก็ไม่ใช่ผู้รู้ ผู้ตื่น ผู้เบิกบาน จิตมันจะสลับกัน ถ้าเมื่อไหร่จิตเป็นผู้รู้ ก็ไม่ไปฟุ้งซ่าน ไม่ปรุงแต่งไป ไม่ไหลไป จิตจะตั้งมั่นอยู่กับตัวเอง นี่ถ้าเรารู้หลักตัวนี้นะว่า ถ้าเมื่อไหร่คิด ก็ไม่รู้ เมื่อไหร่รู้ ก็ไม่คิด เราอาศัยหลักตัวนี้แหล่ะมาฝึกให้จิตใจตั้งมั่น เป็นผู้รู้ ไม่ใช่ผู้คิด

วิธีก็คือใช้สตินั่นแหล่ะ สติที่สอนให้เมื่อเช้าว่า คอยรู้ทันกิเลสที่เกิดขึ้นกับจิต การที่เราคอยรู้ทันกิเลสที่เกิดที่จิต กิเลสครอบงำจิตไม่ได้ เราจะได้ศีลอัตโนมัติ อินทรียสังวรศีลจะเกิด

ตรงสมาธินี้เราก็ใช้สตินี่แหล่ะ รู้ทันอะไร รู้ทันจิตที่ฟุ้งซ่านไป จิตที่ฟุ้งไปคิด จิตชอบไหลไป จิตชอบไหลไปคิด ถ้าเมื่อไหร่เรารู้ทัน ว่าจิตไหลไปคิดนะ จิตรู้จะเกิดโดยอัตโนมัติ แต่ว่าจิตคิดเนี่ยเกิดตลอดเวลา วันนึงคิดตั้งไม่รู้กี่ร้อยกี่พัน กี่หมื่นกี่แสนเรื่อง คิดตลอด งั้นเรามีสติบ่อยๆ จิตไหลไปคิดแล้วรู้แว้บ จิตก็จะตั้งมั่นขึ้นชั่วขณะ เดี๋ยวก็ไหลไปคิดใหม่ ไหลไปคิดใหม่เรามีสติรู้ทันใหม่ จิตก็ตั้งมั่นขึ้นอีกชั่วขณะ ก็กลายเป็นว่า ไหลแล้วรู้ ไหลแล้วรู้ ไหลแล้วรู้ ฝึกอย่างนี้ให้มากเลยนะ ไม่ต้องสนใจว่าจะฝึกไปถึงเมื่อไหร่ ฝึกให้มากที่สุด จิตไหลไปแล้วรู้ จิตไหลไปแล้วรู้

ตรงที่จิตไหลไปแล้วรู้เนี่ย บางคนต้องมีเครื่องอยู่ประกอบ เพราะว่าอยู่ๆจิตไหลไปแล้วจะรู้เนี่ย รู้ช้า หลงนาน รู้สึกตัวแว้บเดียวแล้วหลงยาว หลงตั้งวันก็มี เราก็ต้องมีเครื่องอยู่ของจิต เคยอยู่กับพุทโธ ทำให้จิตสงบอยู่กับพุทโธ เราปรับนิดเดียว เราก็ใช้พุทโธใหม่ แต่ว่าพุทโธแล้วเราแทนที่จะให้จิตไปสงบที่พุทโธนะ เราพุทโธแล้วจิตหนีไปคิด เรารู้ทัน หรือเราเคยรู้ลมหายใจ แล้วน้อมจิตให้ไปสงบอยู่กับลมหายใจ ได้สมถะ เราเปลี่ยนใหม่ เรารู้ลมหายใจไปอย่างเดิม ด้วยความสุข ด้วยความสบาย พอเรารู้ลมหายใจแล้ว พอจิตนี้ไปคิด เรารู้ทัน จิตไหลไปอยู่ที่ลมหายใจ เรารู้ทัน

การที่เราคอยรู้ทันจิตที่เคลื่อนไปคิด หรือเคลื่อนไปเพ่งอยู่ในอารมณ์อันใดอันหนึ่ง จิตมันจะเลิกเคลื่อน มันจะตั้งขึ้นได้เอง จิตที่เคลื่อนไปนะเป็นจิตฟุ้งซ่าน ทันทีที่สติเกิด ความฟุ้งซ่านจะดับอัตโนมัติเลย เราไม่ต้องทำให้จิตตั้งมั่น จิตจะตั้งของจิตเอง ถ้าเรารู้ทันว่าจิตเคลื่อนไปแล้ว จิตจะเคลื่อนไปคิดเนี่ยประจำ เคลื่อนไปดูเคลื่อนไปฟังอะไรพวกนี้ รองลงมา เคลื่อนไปดมกลิ่น เคลื่อนไปรู้รสอะไรนี้ น้อยลงมา เคลื่อนไปคิดนะเคลื่อนบ่อย

งั้นเราหัดตรงที่จิตหนีไปคิดนี้ให้มาก หัดพุทโธไป หายใจไป จิตหนีไปคิดคอยรู้ สวดมนต์ไป จิตหนีไปคิดเรื่องอื่น คอยรู้ การที่เราคอยรู้ทันจิตที่หลงไปคิดบ่อยๆ จิตจะตั้งมั่นโดยอัตโนมัติ พอได้จิตตั้งมั่นก็เป็นคนดูได้ นี่เราได้สมาธิแล้ว

หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช
สวนสันติธรรม บ้านโค้งดารา ศรีราชา ชลบุรี
แสดงธรรมที่สวนสันติธรรม เมื่อ วันศุกร์ที่ ๗ กันยายน พ.ศ.๒๕๕๕ หลังฉันเช้า

CD: สวนสันติธรรม แผ่นที่ ๔๗
File: 550907B.mp3
ระหว่างนาทีที่ ๒๔ วินาทีที่ ๔๒ ถึง นาทีที่ ๒๘ วินาทีที่ ๑๕

ชี้แจงการรับกิจนิมนต์ของหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช ที่นี่

สมัครเป็นสมาชิกเพื่อรับแจ้งข่าวสารและธรรมะทุกวันจาก Dhammada.net ได้ ที่นี่

ติดตั้ง Dhammada Application for Android ที่นี่

คู่มือการใช้งาน อ่านได้ ที่นี่

ทำๆหยุดๆ จิตจะไม่เห็นไตรลักษณ์

mp 3 (for download) : ทำๆหยุดๆ จิตจะไม่เห็นไตรลักษณ์

Audio clip: Adobe Flash Player (version 9 or above) is required to play this audio clip. Download the latest version here. You also need to have JavaScript enabled in your browser.

โยม : ช่วงนี้เวลาที่สมาธิมันลดลงก็จะยังพอเห็นได้บ้าง แต่คุณภาพการเห็นมันยังไม่ดีเท่าไหร่

หลวงพ่อปราโมทย์ : ใช่ๆ ขาดสมาธิไม่ได้หรอก มันจะเดินปัญญาไม่ได้จริง

โยม : แต่ว่าเวลามันวุ่นวายมากๆ สมาธิมันก็ดร็อปลงไปเอง

หลวงพ่อปราโมทย์ : เออ..นะ เราก็ต้องฝึก สมาธิเป็นของไม่เที่ยง ต้องซ้อม ซ้อมให้ใจตั้งมั่น ใจไหลไปแล้วคอยรู้ อะไรอย่างนี้ ซ้อมเรื่อยๆนะ สมาธิจะดี

โยม : ต้องปรับอะไรเป็นพิเศษมั้ยครับ

หลวงพ่อปราโมทย์ : ที่ทำอยู่ดีแล้วล่ะนะ เพราะฉะนั้นช่วงไหนมันเสื่อมลง ก็ภาวนาของเราไปตามปกตินั่นแหละ ทุกวันทำให้สม่ำเสมอ อย่าทำๆหยุดๆก็แล้วกัน (โยม : ครับ) ถ้าทำๆหยุดๆแล้วเนี่ย จิตจะไม่เห็นไตรลักษณ์ มันจะรู้สึกว่าช่วงนี้ทำแล้วก็เจริญ พอหยุดแล้วก็เสื่อม เนี่ย มันเสื่อมเพราะฉันไม่ได้ทำ ถ้าฉันทำก็เก่ง อะไรอย่างนี้ แต่ถ้าทั้งๆที่เราทำสม่ำเสมอแล้วเสื่อมให้ดูนะ อันนี้ดีมากเลย หายซ่าเลยล่ะ

โยม : คือปัจจุบันนี้ก็ยังทำสม่ำเสมออยู่ แต่มันก็ แต่ผมรู้สึกว่ามันเสื่อมไปตามเหตุการณ์ภายนอกด้วยครับ พอภายนอกวุ่นวาย มันก็จะเสื่อมลงไปล

หลวงพ่อปราโมทย์ : เออ..นะ แสดงว่าข้างนอกยังมีอิทธิพล ก็ฝึกไปอีก ทำต่อ จนวันหนึ่งข้างนอกก็ไม่มีอิทธิพล ข้างในก็ไม่มีอิทธิพล จิตเป็นอิสระ ตอนนี้จิตเราไม่มีอิสระ รู้สึกมั้ย มีสิ่งเร้าจิตก็แกว่งตามมัน เอานะ ต้องฝึกอีก ยังไม่พอ ถ้าฝึกพอแล้ว มันเร้าก็เร้า เรื่องของมันนะ ใจเราก็อยู่สบาย สว่างอยู่อย่างนั้น

หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช
สวนสันติธรรม บ้านโค้งดารา ศรีราชา ชลบุรี

แสดงธรรมที่สวนสันติธรรม
เมื่อ วันเสาร์ที่ ๓๐ มิถุนายน พ.ศ.๒๕๕๕ หลังฉันเช้า

CD: สวนสันติธรรม แผ่นที่ ๔๖
Track: ๓
File: 550630B.mp3
ระหว่างนาทีที่ ๒๒ วินาทีที่ ๒๖ ถึง นาทีที่ ๒๔ วินาทีที่ ๑

ชี้แจงการรับกิจนิมนต์ของหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช ที่นี่

สมัครเป็นสมาชิกเพื่อรับแจ้งข่าวสารและธรรมะทุกวันจาก Dhammada.net ได้ ที่นี่

ติดตั้ง Dhammada Application for Android ที่นี่

คู่มือการใช้งาน อ่านได้ ที่นี่

หลักการเจริญสติปัฏฐาน (๑) มีสติ

mp 3 (for download) : หลักการเจริญสติปัฏฐาน (๑) มีสติ

Audio clip: Adobe Flash Player (version 9 or above) is required to play this audio clip. Download the latest version here. You also need to have JavaScript enabled in your browser.

หลวงพ่อปราโมทย์: หลักของการเจริญสติปัฏฐาน การทำวิปัสสนากรรมฐานที่ถูกต้อง ถ้าสรุปง่ายๆ ภาษาไทยนะ “มีสติ รู้กาย รู้ใจ ตามความเป็นจริง ที่กำลังปรากฏในปัจจุบัน ด้วยจิตที่ตั้งมั่น และเป็นกลาง” ยาวไปไหม ถ้ายาวไปนะ ก็ไปหาหนังสือ วิถีแห่งความรู้แจ้ง ๒ อ่านเอานะ เอาเวอร์ชั่น ๒ นะ เวอร์ชั่น ๑ ตอนเขียนความรู้ยังไม่แจ่มแจ้ง ไปอ่านตอนเวอร์ชั่น ๒ ให้มีสติรู้กายรู้ใจนะ รู้ตามความเป็นจริง รู้กายรู้ใจที่กำลังมีอยู่จริงๆ แล้วรู้มันตามที่มันเป็นจริงๆ รู้ด้วยใจที่ตั้งมั่นและเป็นกลาง

ถ้าฝึกอย่างนี้ได้แล้วก็ไม่นาน ไม่นานนะจะรู้แจ้งในความเป็นจริงของกายของใจ ความจริงของกายของใจคือมันเป็นไตรลักษณ์ มันไม่เที่ยง มันเป็นของเป็นทุกข์ คือมันถูกบีบคั้น ถูกเสียดแทงตลอดเวลา อย่างร่างกายนี่ถูกเวทนาบีบคั้นตลอดเวลา นั่งอยู่ก็เมื่อย เดินก็เมื่อย นอนก็เมื่อย ใช่ไหม ทำอะไรก็ถูกบีบคั้น หายใจออกก็ทุกข์ หายใจเข้าก็ทุกข์ กินเข้าไปก็ทุกข์ ไม่กินก็ทุกข์นะ ขับถ่ายมากไปก็ทุกข์ ไม่ขับถ่ายก็ทุกข์อีก นี่มันถูกบีบคั้น ร่างกาย จิตใจก็ถูกกิเลสตัณหาบีบคั้นตลอดเวลา มันมีแต่ความทุกข์ทั้งนั้นเลย ในกายในใจ นี่ความจริงของเขา

ความจริงของเขาอีกอย่างหนึ่งคือ เขาไม่ใช่ตัวเรา ร่างกายเป็นแค่วัตถุ เป็นก้อนธาตุ ไม่ใช่ตัวเราที่แท้จริง ตอนนี้คนที่เรียนกับหลวงพ่อแล้วเห็นร่างกายไม่ใช่ตัวเราอย่างแท้จริงมีเยอะ แยะเลย มีเยอะแยะนับไม่ถูกแล้วนะ ถ้าแจกปริญญาคงแจกไม่ทันแล้ว ที่นี้ยังเห็นว่าจิตเป็นเราอยู่ ถ้าวันใดเห็นว่าจิตไม่ใช่เราอย่างแท้จริง จะเป็นพระโสดาบันวันนั้นล่ะ

ทีนี้ วิธีการนะ บอกแล้ว ให้มีสติรู้กายรู้ใจที่กำลังปรากฏ ตามความเป็นจริง มีสติรู้กาย รู้ใจ ไม่ใช่มีสติไปรู้อย่างอื่น สติ พูดมาทุกวันที่เจอหน้ากันว่า สติ คือความระลึกได้ สติไม่ได้แปลว่ากำหนด สติเป็นความระลึกได้ หลวงพ่อจะไม่ลงรายละเอียดเรื่องสติมากนัก สติเป็นความระลึกได้ สติเกิดจากถิรสัญญา คือจิตจำสภาวะได้แม่น จิตจำสภาวะได้แม่นถ้าเราหัดดูบ่อยๆ หัดรู้สึกบ่อยๆ ใจโกรธไปก็คอยรู้สึก ใจโลภก็คอยรู้สึก ใจฟุ้งซ่าน ใจหดหู่ คอยรู้สึกไปเรื่อยนะ รู้สึกไปเรื่อยๆ แล้ววันหนึ่งสติจะเกิด ตรงที่สติเกิดนี่ เวลาใจลอยไปนะ สติก็ระลึกได้เองว่า ใจลอยไปแล้ว เวลาโกรธขึ้นมา สติก็ระลึกได้ว่า โกรธไปแล้ว มันเป็นเอง หรือสติมันระลึกรู้ กำลังอาบน้ำถูสบู่อยู่นะ ระลึกปั๊บลงไป ระลึกถึงตัวรูป แต่เห็นเป็นท่อนๆ นะ เห็นเป็นท่อนๆ เป็นแท่งๆ เป็นแข็งๆ อ่อนๆ เป็นเย็นเป็นร้อน ไม่มีตัวมีตนอะไร

หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช
สวนสันติธรรม บ้านโค้งดารา
ศรีราชา ชลบุรี

แสดงธรรมที่ศาลากาญจนาภิเษก (ศาลาลุงชิน)
เมื่อวันอาทิตย์ที่ ๑๖ พฤศจิกายน พุทธศักราช ๒๕๕๑

CD: ศาลาลุงชิน ครั้งที่ ๒๕
File: 511116
ระหว่างนาทีที่ ๑๓ วินาทีที่ ๓๘ ถึง นาทีที่ ๑๖ วินาทีที่ ๔๓

ชี้แจงการรับกิจนิมนต์ของหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช ที่นี่

สมัครเป็นสมาชิกเพื่อรับแจ้งข่าวสารและธรรมะทุกวันจาก Dhammada.net ได้ ที่นี่

ติดตั้ง Dhammada Application for Android ที่นี่

คู่มือการใช้งาน อ่านได้ ที่นี่

สรุปแนวทางการปฎิบัติธรรม

mp 3 (for download) : สรุปแนวทางปฎิบัติธรรม

Audio clip: Adobe Flash Player (version 9 or above) is required to play this audio clip. Download the latest version here. You also need to have JavaScript enabled in your browser.

หลวงพ่อปราโมทย์ : สิ่งที่ต้องปฏิบัติคือศีล คือสมาธิ คือปัญญา

การจะฝึกให้มีศีล ตั้งใจงดเว้นการทำบาปอกุศล ทางกายทางวาจาไว้ก่อน เบื้องต้นตั้งใจงดเว้นไว้ก่อนนะ เพื่อจะได้ศีล ศีล ๕ ศีล ๘ อะไรพวกนี้ ต่อมามีสติให้มาก รู้ทันกิเลสที่เกิดขึ้นกับจิต ถ้าเรามีสติรู้ทันกิเลสที่เกิดขึ้นกับจิตได้นะ ศีล ๑ จะเกิดขึ้น คือศีลอัตโนมัติจะเกิดขึ้นเลย เพราะถ้าคนทำผิดศีลได้ เพราะกิเลสมันครอบงำจิต แต่ถ้ากิเลสเกิดขึ้นที่จิต เรามีสติรู้ทัน กิเลสครอบงำจิตไม่ได้ เราจะทำผิดศีลไม่ได้โดยอัตโนมัติเลย การรักษาศีลจะเป็นเรื่องง่าย ไม่ใช่ศีล ๕ อีกต่อไปแล้ว จะรักษาจิตอันเดียวนั่นเอง ไม่ให้กิเลสย้อมได้นะ ไม่ผิดศีลหรอกกี่สิบข้อ มันก็ไม่ผิดหรอก

ถัดไปก็มาเรียนเรื่องจิตของตนเองนะ ถ้าจิตอยู่ในอารมณ์อันเดียวที่มีความสุข จะได้ความสงบ ถ้าจิตรู้ทันจิตที่ไหลไป จะได้จิตที่ตั้งมั่น นี่ ฝึกมาจนกระทั่งเราถึงเวลาเค้าให้มีจิตตั้งมั่น วันไหนไม่มีเรี่ยวมีแรง ก็ฝึกให้จิตสงบ แต่ทางที่ดีทุกวันก็แบ่งเวลาชาร์ตแบ็ตนิดนึง หรือทำจิตให้สงบบ้าง แล้วก็มาฝึกให้จิตตั้งมั่น พอจิตตั้งมั่นแล้วเจริญปัญญา

วิธีเจริญปัญญาก็คือ อาศัยสตินี่แหล่ะ รู้รูป รู้นาม รู้กาย รู้ใจ รู้สภาวะแต่ละตัวๆนั่นแหล่ะ รู้ด้วยจิตที่ตั้งมั่น รู้ด้วยจิตที่เป็นกลาง ทีแรกจิตตั้งมั่นขึ้นมาแล้วนะ เราไปเห็นสภาวะเช่น เห็นความโลภเกิดขึ้น จิตยังไม่เป็นกลาง ตั้งมั่นนะ เห็นความโลภอยู่ห่างๆ จิตอยู่ส่วนจิต แต่จิตยังเกลียดความโลภ จิตไม่เป็นกลาง ให้รู้ทันจิตที่ไม่เป็นกลาง จิตจะเป็นกลางขึ้นมา พอความดีเกิดขึ้น เห็นความดีอยู่ห่างๆ จิตอยู่ต่างหาก จิตกับความดีแยกออกจากกัน

แล้วจิตมันเกิดยินดีในความดี ให้รู้ทันความยินดีที่เกิดขึ้น ความยินดีจะดับ จิตจะเป็นกลาง เวลาสุขเกิดขึ้นนะ ให้รู้ทัน เห็นสุขอยู่ห่างๆ สุขกับจิตนั้นเป็นคนละอันกัน พอมีความสุขเกิดขึ้น จิตมันยินดีขึ้นมาให้รู้ทัน พอมีความทุกข์เกิดขึ้น จิตยินร้ายขึ้นมาให้รู้ทัน การที่เรารู้ทันสภาวะ นี่เป็นจุดที่หนึ่ง อันที่สองเมื่อรู้ทันสภาวะแล้ว รู้ทันจิต ถ้าจิตมีความยินดีให้รู้ทัน จิตมีความยินร้ายให้รู้ทัน ถ้ารู้ทันแล้วจิตจะเข้าสู่ความเป็นกลาง

มันจะเข้ามาสู่ประโยคที่หลวงพ่อบอก ให้มีสติรู้กายรู้ใจ ตามความเป็นจริง ด้วยจิตที่ตั้งมั่นและเป็นกลาง ถ้าจิตไม่ตั้งมั่นจะไม่เห็นความจริงของกายของใจ คือไม่เห็นไตรลักษณ์ เพราะงั้นถ้าพูดสั้นที่สุดเลยก็คือ ให้มีสติรู้กายรู้ใจตามความเป็นจริง แค่นี้แหล่ะคือคำว่าวิปัสสนา

หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช
สวนสันติธรรม บ้านโค้งดรา
ศรีราชา ชลบุรี

แสดงธรรมที่สวนสันติธรรม
เมื่อ วันอาทิตย์ที่ ๑๒ เดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ.๒๕๕๕ ก่อนฉันเช้า

CD: สวนสันติธรรม แผ่นที่ ๔๔
File: 550212A
ระหว่างนาทีที่ ๒๒ วินาทีที่ ๑๒ ถึง นาทีที่ ๒๕ วินาทีที่ ๐๙

ชี้แจงการรับกิจนิมนต์ของหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช ที่นี่

สมัครเป็นสมาชิกเพื่อรับแจ้งข่าวสารและธรรมะทุกวันจาก Dhammada.net ได้ ที่นี่

ติดตั้ง Dhammada Application for Android ที่นี่

คู่มือการใช้งาน อ่านได้ ที่นี่

ความสุขมีหลายระดับ

mp 3 (for download) : ความสุขมีหลายระดับ

Audio clip: Adobe Flash Player (version 9 or above) is required to play this audio clip. Download the latest version here. You also need to have JavaScript enabled in your browser.

หลวงพ่อปราโมทย์ : ความสุขมันมีหลายระดับ กินของอร่อยก็มีความสุข ดูของสวยของงามก็มีความสุข อันนี้เรียกว่ากามสุข กามสุขเนี่ยคนในโลกเค้าแสวงหากัน

ทีนี้นักปฏิบัติถ้าทำความสงบจิตได้เนี่ย เรียกฌานสุข มีความสุขของการทำสมาธิ เรียกฌานสุข คนที่ได้ฌานสุขแล้วจะรู้เลยว่า กามสุขเนี่ยเป็นเรื่องเด็ก เหมือนหนอนกินอุจจาระ หนอนเค้าก็อร่อยของเค้านะ แต่ให้คนไปกิน ไม่กินหรอก จิตของคนที่เข้าฌานได้ จะรู้เลยว่าความสุขของกาม ของรูปเสียงกลิ่นรสสัมผัสอะไรนี่ กระจอกมากเลย

แล้วมีความสุขอีกชนิดนึง เรียกว่าโลกุตรสุข เลยฌานสุขไปอีกนะ คนที่เข้าถึงโลกุตรสุขจะรู้เลยว่า ฌานสุขเป็นทุกข์ ที่ว่าจิตเข้าฌานมีความสุขมากๆนะ ในความเป็นจริงแล้วเป็นภพๆนึง เป็นทุกข์

งั้นความสุขมีเป็นขั้นๆไป ถ้าเรายังหลงโลกอยู่ เราก็มาทำใจให้สงบบ้างนะ แล้วมาเจริญปัญญา เราก็มีความสุขที่ปราณีตขึ้นไปเรื่อยๆ จนมันแจ้งความจริงของกายของใจ ปล่อยวางกายวางใจได้ ก็สัมผัสความสุขที่ยิ่งใหญ่ ไม่มีอะไรเหมือนเลย ความสุขที่มันเต็ม มันอิ่มอยู่ในตัวเองทั้งวันทั้งคืน

หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช
สวนสันติธรรม บ้านโค้งดารา
ศรีราชา ชลบุรี

แสดงธรรมที่บ้านเนินแสนสุข จ.ชลุบรี
เมื่อวันพุธที่ ๘ เดือนสิงหาคม พุทธศักราช ๒๕๕๕

CD: บ้านเนินแสนสุข จ.ชลบุรี วันพุธที่ ๘ เดือนสิงหาคม พ.ศ.๒๕๕๕
File: 550808
ระหว่างนาทีที่ ๒๔ วินาทีที่ ๕๑ ถึง นาทีที่ ๒๖ วินาทีที่ ๑๖

ชี้แจงการรับกิจนิมนต์ของหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช ที่นี่

สมัครเป็นสมาชิกเพื่อรับแจ้งข่าวสารและธรรมะทุกวันจาก Dhammada.net ได้ ที่นี่

ติดตั้ง Dhammada Application for Android ที่นี่

คู่มือการใช้งาน อ่านได้ ที่นี่

ปัญญากับฟุ้งซ่าน คาบเส้นกันนิดเดียว

mp 3 (for download) : ปัญญากับฟุ้งซ่าน คาบเส้นกันนิดเดียว

Audio clip: Adobe Flash Player (version 9 or above) is required to play this audio clip. Download the latest version here. You also need to have JavaScript enabled in your browser.

หลวงพ่อปราโมทย์ : ให้รู้ทันตอนที่จิตไหลไปนะ จิตไหลไปคิดนึกปรุงแต่งเนี่ย ถ้าเรารู้ทันจิตที่ไหลไปคิดนึกปรุงแต่ง จิตจะตั้งมั่นขึ้นมา พอจิตตั้งมั่นขึ้นมาเป็นผู้รู้ผู้ดูขึ้นมาได้ คราวนี้เราถึงจะเจริญปัญญาได้ ถ้าจิตไม่ตั้งมั่นจะเจริญปัญญาไม่ได้ นี่เป็นสูตรเลยนะ เพราะว่าสมาธิเป็นเหตุใกล้ให้เกิดปัญญา ถ้าจิตไม่ตั้งมั่นจะไม่สามารถเจริญปัญญาได้ แต่เราอย่าไปแปลสมาธิว่าสงบ บางคนบอกว่า ต้องจิตสงบถึงจะเจริญปัญญาได้ จิตสงบจิตจะไม่เจริญปัญญา จิตจะพักผ่อนเฉยๆ ต้องจิตฟุ้งซ่าน จิตทำงานไป แต่จิตตั้งมั่น แล้วปล่อยให้มันเกิดการเคลื่อนไหวเปลี่ยนแปลง ให้มันทำงานไป

ใครเคยรู้จักหลวงพ่อพุธ ฐานิโยบ้าง มีมั้ย ใครเคยเจอ ใครเคยได้ยินชื่อ อ่อ ได้ยินชื่อเยอะอยู่ ก็ยังดี หลวงพ่อพุธเคยสอนหลวงพ่อนะ บอกว่า ความฟุ้งซ่านกับการเจริญปัญญานั้นคาบเส้นกันนิดเดียว ความฟุ้งซ่านก็คือจิตมันคิดนึกปรุงแต่งไป โดยที่เราไม่มีสติไม่มีสมาธิ ไม่มีความตั้งมั่น จิตมันหลงตามความปรุงแต่งไป อันนี้เรียกว่าความฟุ้งซ่าน ส่วนการเจริญปัญญา จิตก็ทำงานไปตามปกติเหมือนที่จิตฟุ้งซ่านนั่นแหละ แต่เรามีสติ รู้ทันความปรุงแต่งของจิต มีจิตที่ตั้งมั่นเป็นแค่ผู้รู้ผู้ดูอยู่ มีสติ กับมีสมาธิอยู่ ปัญญาก็เกิด

เพราะฉะนั้นการที่จะมีปัญญาขึ้นมานั้น ไม่ใช่ไปทำจิตให้นิ่ง ทำจิตให้นิ่งจะไม่มีปัญญา จิตมันจะขี้เกียจ จิตจะพักผ่อนอยู่เฉยๆ

CD: บ้านเนินแสนสุข จ.ชลบุรี วันพุธที่ ๘ เดือนสิงหาคม พ.ศ.๒๕๕๕
File: 550808
ระหว่างนาทีที่ ๙ วินาทีที่ ๒๒ ถึง นาทีที่ ๑๑ วินาทีที่ ๑๑

ชี้แจงการรับกิจนิมนต์ของหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช ที่นี่

สมัครเป็นสมาชิกเพื่อรับแจ้งข่าวสารและธรรมะทุกวันจาก Dhammada.net ได้ ที่นี่

ติดตั้ง Dhammada Application for Android ที่นี่

คู่มือการใช้งาน อ่านได้ ที่นี่

สมาธิเพื่อการเจริญปัญญา (๕/๖) : มีจิตผู้รู้แล้วต้องเดินปัญญา

mp 3 (for download) : สมาธิเพื่อการเจริญปัญญา (๕/๖) : มีจิตผู้รู้แล้วต้องเดินปัญญา

Audio clip: Adobe Flash Player (version 9 or above) is required to play this audio clip. Download the latest version here. You also need to have JavaScript enabled in your browser.

หลวงพ่อปราโมทย์: เมื่อเรามีจิตที่เป็นผู้รู้ ผู้ตื่น ผู้เบิกบานแล้ว ก็ถึงขั้นของการเจริญปัญญา

บางคนก็มาโง่อยู่ตรงนี้อีก บอกว่าพอได้จิตที่เป็นผู้รู้ผู้ตื่นผู้เบิกบานแล้วรักษามันไว้เฉยๆ ประคองจิตให้นิ่งให้ว่าง รู้สึกตัวอยู่เฉยๆนะ รักษาความคิดเกิดขึ้นให้ปัดทิ้ง ความปรุงแต่งเกิดขึ้นให้ปัดทิ้ง ไอ้นั่นคือการทำสมถะอีกแหล่ะ ไม่ได้เดินปัญญาจริง

การเดินปัญญานั้น จิตเป็นหนึ่งนะ อารมณ์เป็นหมื่นเป็นแสน แต่อารมณ์จะมีกี่หมื่นกี่แสน ทุกๆอารมณ์แสดงไตรลักษณ์อันเดียวกัน การเรียนวิปัสสนานั้นนะ เรียนเพื่อให้เห็นตัวร่วม ลักษณะร่วมของทุกสิ่งทุกอย่าง ที่เกิดขึ้นมาในรูปธรรมนามธรรมนี้ สิ่งที่เป็นตัวร่วมเรียกว่าสามัญญลักษณะ “สามัญ”เห็นมั้ย ไม่ใช่วิสามัญ

วิสามัญนี่เป็นลักษณะเฉพาะ สภาวะธรรมแต่ละชนิดๆ ทั้งรูปธรรมทั้งนามธรรมนี่ มีลักษณะ ๒ ชนิด ลักษณะชนิดที่ ๑ ชื่อวิเสสลักษณะ ลักษณะเฉพาะ คำว่าวิเสสก็คือคำว่าพิเศษนั่นเอง คนไทยใช้คำว่าพิเศษ ลักษณะพิเศษ เช่นความโลภมีลักษณะพิเศษเฉพาะตัว ไม่เหมือนความโกรธ ความโกรธก็มีลักษณะเฉพาะตัว ไม่เหมือนความโลภ อย่างความโกรธเกิดขึ้น มันมีอาการที่จิตจะผลักอารมณ์ทิ้ง อาการมันไม่เหมือนกัน ความโลภมีอาการที่จิตจะดึงอารมณ์เข้ามาหาตัวเอง หวงแหนรักใคร่ ดึงเข้ามา ความโกรธนี้จะผลักออกไป โมหะเป็นความหมุนมน จับอะไรไม่ค่อยจะถูก วนไปวนมา รีๆรอๆ แต่ละตัวมีอาการไม่เหมือนกัน กุศลก็มีอาการไม่เหมือนอกุศล สติมีอาการไม่เหมือนสมาธิ สติก็มีอาการไม่เหมือนปัญญา สมาธิกับปัญญาก็ไม่เหมือนกัน แต่ละตัวๆที่เราเรียกชื่อแยกจากกันได้ เพราะมันมีลักษณะเฉพาะตัว ทำให้เราแยกได้ ไอ้นี้คือความโลภ พวกเรารู้จักความโลภมั้ย มันไม่เหมือนความโกรธนึกออกมั้ย เนี่ยแต่ละตัวของสภาวะนะ จะมีลักษณะเฉพาะชื่อวิเสสลักษณะ ลักษณะพิเศษ

แต่ทุกๆตัวนั้นมีลักษณะร่วมกัน ลักษณะร่วมนั้นเรียกว่าสามัญญลักษณะ คืออนิจจัง ทุกขัง อนัตตานั่นเอง

หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช
แสดงธรรมที่สวนสันติธรรม
บ้านโค้งดารา ศรีราชา ชลบุรี
แสดงธรรมเมื่อ วันอาทิตย์ที่ ๑๒ เดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ.๒๕๕๕ ก่อนฉันเช้า

CD: สวนสันติธรรม แผ่นที่ ๔๔
File: 550212A
ระหว่างนาทีที่ ๑๐ วินาทีที่ ๐๐ ถึง นาทีที่ ๑๒ วินาทีที่ ๓๔

ชี้แจงการรับกิจนิมนต์ของหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช ที่นี่

สมัครเป็นสมาชิกเพื่อรับแจ้งข่าวสารและธรรมะทุกวันจาก Dhammada.net ได้ ที่นี่

ติดตั้ง Dhammada Application for Android ที่นี่

คู่มือการใช้งาน อ่านได้ ที่นี่

สมาธิเพื่อการเจริญปัญญา (๔/๖) : เจริญปัญญาได้ต้องเรียนเรื่องจิตมาก่อน

mp 3 (for download) : สมาธิเพื่อการเจริญปัญญา (๔/๖) : เจริญปัญญาได้ต้องเรียนเรื่องจิตมาก่อน

Audio clip: Adobe Flash Player (version 9 or above) is required to play this audio clip. Download the latest version here. You also need to have JavaScript enabled in your browser.

หลวงพ่อปราโมทย์: บางคนบอก แอนตี้การดูจิต นี้โง่ที่สุดเลย เพราะบทเรียนของพระพุทธเจ้านะ บทเรียนที่ ๑ ชื่อ สีลสิกขา บทเรียนที่ ๒ ชื่อ จิตตสิกขา ถ้าเรียนเรื่องจิตแล้วเราจะได้จิตที่ตั้งมั่น เพื่อจะเอาไปใช้ในบทเรียนที่ ๓ คือปัญญาสิกขา

บางทีพูดมักง่ายว่า ศีล สมาธิ ปัญญา (ความจริงแล้ว)ศีล สมาธิ ปัญญา นั้นเป็นผล เหตุของศีลคือ สีลสิกขา เหตุของสมาธิคือ จิตตสิกขา เรียนเรื่องจิต เหตุของปัญญาก็มี ปัญญาสิกขา เจริญปัญญา รู้วิธีเจริญปัญญาแล้วลงมือเจริญปัญญา ก็จะได้ปัญญามา

บางทีไม่รู้ว่าอะไรเป็นเหตุอะไรเป็นผล พูดแล้วก็มั่วๆ ไปคิดว่าต้องไปนั่งสมาธิ เพื่อจะได้มี ศีล สมาธิ ปัญญา หารู้ไม่ว่า สมาธิได้มาจากการเรียนเรื่องจิต จิตตสิกขานั่นแหละทำให้เราได้สมาธิสองชนิด เรารู้เลยว่าถ้าจิตเราสงบอยู่ในอารมณ์อันเดียว เราได้สมาธิชนิดพักผ่อน เรียกว่าอารัมณูปนิชฌาน ถ้าจิตของเราตั้งมั่น รู้ตื่นเบิกบานอันเนื่องมาจากเรารู้ทันจิตที่ไหลไป เราจะได้สมาธิอีกชนิดหนึ่งที่เอาไว้เดินปัญญาชื่อ ลักขณูปนิชฌาน

เพราะฉะนั้นการเรียนเรื่องจิตนี่แหละ จะทำให้เราได้สมาธิ

CD: สวนสันติธรรม แผ่นที่ ๔๔
File: 550212A
ระหว่างนาทีที่ ๘ วินาทีที่ ๓๕ ถึง นาทีที่ ๑๐ วินาทีที่ ๐๐

ชี้แจงการรับกิจนิมนต์ของหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช ที่นี่

สมัครเป็นสมาชิกเพื่อรับแจ้งข่าวสารและธรรมะทุกวันจาก Dhammada.net ได้ ที่นี่

ติดตั้ง Dhammada Application for Android ที่นี่

คู่มือการใช้งาน อ่านได้ ที่นี่

สมาธิเพื่อการเจริญปัญญา (๓/๖) : วิธีฝึกให้จิตตั้งมั่น

mp 3 (for download) : สมาธิเพื่อการเจริญปัญญา (๓/๖) : วิธีฝึกให้จิตตั้งมั่น

Audio clip: Adobe Flash Player (version 9 or above) is required to play this audio clip. Download the latest version here. You also need to have JavaScript enabled in your browser.

หลวงพ่อปราโมทย์: เบื้องต้น ทำกรรมฐานสักอย่างหนึ่ง อาจจะเป็นกรรมฐานอย่างเดิมที่เคยทำเพื่อให้เกิดความสงบก็ได้

ยกตัวอย่างหลวงพ่อ หายใจนะ หายใจแล้วจิตมีความสุขอยู่กับลมหายใจ จิตเป็นหนึ่งอารมณ์เป็นหนึ่ง อารมณ์เป็นหนึ่งก็คือลมหายใจ รู้ลมหายใจอันเดียวจิตตั้งมั่นเป็นหนึ่ง อารมณ์เป็นหนึ่ง นี่คือทำสมถะ ทีนี้ต่อมาเรามาฝึก หายใจแล้วจิตเคลื่อนไป เรารู้ทัน เราไม่ได้รู้ที่ลมหายใจ แต่หายใจแล้วรู้จิต นี่มันต่างกันตรงนี้ ถ้าเราทำกรรมฐานแล้วเรารู้อยู่ในอารมณ์ของกรรมฐานนั้นๆนะ จะได้สมถะ จะได้ความสงบ ถ้าเราทำกรรมฐานแล้วเรารู้ทันจิต จะได้จิตที่ตั้งมั่น

เพราะฉะนั้น พุทโธเหมือนเดิม ใครเคยพุทโธแล้วสงบนะ จิตอยู่กับพุทโธ ก็ปรับนิดเดียว พุทโธต่อไป แต่พุทโธไม่ใช่เพื่อให้จิตไปอยู่กับพุทโธ ไม่ใช่พุทโธให้จิตสงบ แต่พุทโธแล้วรู้ทันว่าจิตไหลไป จิตหนีไปคิดก็รู้ทัน จิตไปเพ่งพุทโธไปเพ่งจิตเอาไว้ ก็รู้ทัน

คนไหนเคยฝึกอานาปานสติ จิตไปรวมกับลมหายใจแล้วมีความสงบขึ้นมา ก็ปรับนิดนึง ก็หายใจเหมือนเดิมแหละ แต่แทนที่จะรู้ลมหายใจ ก็รู้ทันจิต หายใจไปจิตหนีไปคิดก็รู้ทัน จิตไหลไปเพ่งอยู่ที่ลมหายใจก็รู้ทัน อย่างนี้จะได้จิตผู้รู้ขึ้นมา เพราะจิตผู้รู้ กับจิตผู้ไหลไปผู้หลงไปผู้ส่งออกไป จะตรงข้ามกัน จิตผู้รู้นั้นไม่ส่งไป ตั้งมั่น เด่นดวง อยู่

ใครเคยดูท้องพองยุบก็ดูไป จิตหนีไปคิดก็รู้ทัน จิตไหลไปเพ่งอยู่ที่ท้องก็รู้ทัน ใช้หลักเดียวกัน แต่ถ้าจิตเราไหลไปเกาะนิ่งอยู่ที่ท้อง สงบอยู่ในอารมณ์อันเดียว เป็นสมถะ เอาไว้พักผ่อน

เพราะฉะนั้นปรับนิดเดียวเท่านั้นเอง คือเปลี่ยนการรู้อารมณ์มาเป็นการรู้จิต

CD: สวนสันติธรรม แผ่นที่ ๔๔
File: 550212A
ระหว่างนาทีที่ ๖ วินาทีที่ ๒๗ ถึง นาทีที่ ๘ วินาทีที่ ๓๕

ชี้แจงการรับกิจนิมนต์ของหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช ที่นี่

สมัครเป็นสมาชิกเพื่อรับแจ้งข่าวสารและธรรมะทุกวันจาก Dhammada.net ได้ ที่นี่

ติดตั้ง Dhammada Application for Android ที่นี่

คู่มือการใช้งาน อ่านได้ ที่นี่

สมาธิเพื่อการเจริญปัญญา (๒/๖) : สมาธิชนิดที่ ๒: สมาธิเพื่อความตั้งมั่นของจิต

mp 3 (for download) : สมาธิเพื่อการเจริญปัญญา (๒/๖) : สมาธิชนิดที่ ๒: สมาธิเพื่อความตั้งมั่นของจิต

Audio clip: Adobe Flash Player (version 9 or above) is required to play this audio clip. Download the latest version here. You also need to have JavaScript enabled in your browser.

หลวงพ่อปราโมทย์ : สมาธิชนิดที่ ๒ คือความตั้งมั่นของจิต อันนี้แหล่ะเอาไว้เดินปัญญา เคล็ดลับมีนิดเดียว ถ้าเรารู้ทันจิตที่ไม่ตั้งมั่น จิตจะตั้งมั่นขึ้นเองโดยอัตโนมัติ ง่ายๆแค่นี้เอง

เห็นมั้ยหลักปฏิบัติแต่ละข้อๆนะ หลวงพ่อสรุปออกมาให้เหลือนิดเดียวแหล่ะ ง่ายๆ ถ้าเรารู้จิตที่เคลื่อนไป จิตที่ไหลไป จิตที่ส่งออก หลวงปู่ดูลย์เรียกจิตส่งออกนอก ถ้าเรารู้ทันจิตที่ส่งออกไป จิตที่เคลื่อนไป จิตที่ไหลไป จิตจะตั้งมั่นขึ้นโดยอัตโนมัติ โดยไม่ได้บังคับ

งั้นความตั้งมั่นของจิต ไม่ใช่ตั้งอยู่โดยการบังคับเอาไว้ ถ้าเราบังคับจิตไม่ให้ไหล จิตจะเครียด จิตไม่มีความสุข จิตก็ไม่สงบหรอก (ถ้า)ตั้งไว้แข็งๆ สมถะก็ไม่ได้ เดินปัญญาก็ไม่ได้ ไม่ได้ทั้งสมถะ ไม่ได้ทั้งวิปัสสนา

ให้เรารู้ทันจิตที่ไหลไป อย่าบังคับว่าห้ามไหล ถ้าห้ามมันไปบังคับมัน สมถะก็ไม่ได้เพราะไม่มีความสุข วิปัสสนาก็ไม่ได้(เพราะ)จิตมันเครียด จิตไม่ใช่ผู้รู้ผู้ตื่นผู้เบิกบาน ง่ายมากนะ แค่รู้ทันว่าจิตเคลื่อนไป

CD: สวนสันติธรรม แผ่นที่ ๔๔
File: 550212A
ระหว่างนาทีที่ ๒ วินาทีที่ ๔๑ ถึง นาทีที่ ๔ วินาทีที่ ๐๘

ชี้แจงการรับกิจนิมนต์ของหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช ที่นี่

สมัครเป็นสมาชิกเพื่อรับแจ้งข่าวสารและธรรมะทุกวันจาก Dhammada.net ได้ ที่นี่

ติดตั้ง Dhammada Application for Android ที่นี่

คู่มือการใช้งาน อ่านได้ ที่นี่

สมาธิเพื่อการเจริญปัญญา (๑/๖) : สมาธิชนิดที่ ๑: สมาธิเพื่อการพักผ่อน

mp 3 (for download) : สมาธิเพื่อการเจริญปัญญา (๑/๖) : สมาธิชนิดที่ ๑: สมาธิเพื่อการพักผ่อน

Audio clip: Adobe Flash Player (version 9 or above) is required to play this audio clip. Download the latest version here. You also need to have JavaScript enabled in your browser.

หลวงพ่อปราโมทย์: หลวงพ่อปราโมทย์ : นี่ต้องแยกให้ออกนะ ระหว่างสมถะกับวิปัสสนา เมื่อวานหลวงพ่อสอนหลักของสมถะให้แล้ว เราต้องทำ การทำสมถะเป็นการชาร์จพลังของจิต ถ้าจิตไม่มีพลัง เดินปัญญาลำบาก

สมถะมี ๒ ชนิด ชนิดที่ ๑ เอาไว้พักผ่อน ชนิดที่ ๒ ฝึกให้จิตตั้งมั่น เพื่อจะได้เดินปัญญา จะเอาสมาธิชนิดพักผ่อนไปเดินปัญญา(จะทำ)ไม่ได้ เพราะถ้าเดินปัญญามันก็ไม่ได้พักผ่อน

สมาธิพักผ่อนนั้นจิตเป็น ๑ อารมณ์เป็น ๑ อยู่กับพุทโธอยู่กับลมหายใจ จิตไม่หนีไปที่อื่น ไม่ไปแสวงหาอารมณ์อันอื่น จิตก็จะสงบอยู่ในอารมณ์อันเดียว เคล็ดลับอยู่ที่การเลือกอารมณ์ ที่เหมาะกับนิสัยของเรา (เหมาะกับ)จิตใจของเรา

อารมณ์ใดที่เป็นกุศล อยู่แล้วมีความสุข ก็เอาอันนั้น อารมณ์บางอย่างอยู่ด้วยมีความสุขแต่เป็นอกุศล (ก็)ไม่เอา มันดูมีสมาธิแต่สมาธิจะเป็นมิจฉาสมาธิไป ไม่ดี

ยกตัวอย่าง ดูบอล มีความสุขไปดูบอล มีสมาธิจดจ่อในการดูบอลนะ ดูได้ทั้งคืนเลย เป็นสมาธิออกนอกไปหมด เป็นมิจฉาสมาธิ เลือกอารมณ์ที่เป็นกุศลไว้ หรือไม่ยั่วกิเลส คนไหนอยู่กับพุทโธมีความสุข(ก็ให้)อยู่กับพุทโธไป คนไหนอยู่กับลมหายใจมีความสุข ก็อยู่กับลมหายใจไป คนไหนดูท้องพองยุบมีความสุข ก็อยู่กับท้องพองยุบ ใครขยับมือทำจังหวะแล้วมีความสุข (ก็)ขยับมือไป อย่าบังคับจิตให้สงบ

มันมีเคล็ดลับหลายตัว อันแรกเลือกอารมณ์ที่มีความสุข แล้วก็มนสิการถึงอารมณ์อันนั้น คำนึงถึงอารมณ์นั้นเรื่อยๆ สบายๆ ไม่ไปบังคับจิตให้ไปจ่อเครียดๆอยู่กับอารมณ์ ถ้าบังคับจิต จิตจะไม่มีความสุข ไม่สงบหรอก เคล็ดลับของสมาธิคือ มีความสุขมันถึงจะสงบ

ท่านถึงสอนบอกว่า ความสุขเป็นเหตุใกล้ให้เกิดสมาธิ นี่คือสมาธิชนิดแรก

CD: สวนสันติธรรม แผ่นที่ ๔๔
File: 550212A
ระหว่างนาทีที่ ๐ วินาทีที่ ๐๑ ถึง นาทีที่ ๒ วินาทีที่ ๔๒

ชี้แจงการรับกิจนิมนต์ของหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช ที่นี่

สมัครเป็นสมาชิกเพื่อรับแจ้งข่าวสารและธรรมะทุกวันจาก Dhammada.net ได้ ที่นี่

ติดตั้ง Dhammada Application for Android ที่นี่

คู่มือการใช้งาน อ่านได้ ที่นี่

ความเป็นกลางเกิดขึ้นได้หลายแบบ

mp 3 (for download) : ความเป็นกลางเกิดขึ้นได้หลายแบบ

Audio clip: Adobe Flash Player (version 9 or above) is required to play this audio clip. Download the latest version here. You also need to have JavaScript enabled in your browser.

หลวงพ่อปราโมทย์ : ตาหูจมูกลิ้นกายใจกระทบอารมณ์ ก็เกิดสุขเกิดทุกข์ เกิดกุศลอกุศลขึ้นได้

นี้พอมันมีสุขมีทุกข์ มีกุศลอกุศลแล้ว ถ้าจิตยินดีให้รู้ทัน ถ้าจิตยินร้ายให้รู้ทัน ความยินดียินร้ายจะดับไป เพราะอำนาจของสติ

ความยินดียินร้ายดับไปด้วยอำนาจของสมาธิก็ได้ เช่นเราเห็นผู้หญิงสวย ใจมันชอบ เราก็ไปพิจารณาให้เป็นปฏิกูลเป็นอสุภะ พิจารณามรณสติ อันนี้ใช้สมาธิเอา ใช้สมถะ ความยินดีในรูปของผู้หญิงนั้นก็หายไป

เพราะงั้นตัวเป็นกลางเนี่ยเกิดขึ้นได้หลายแบบนะ เกิดเพราะสติรู้ทันความยินดี ยินร้ายก็ได้ เกิดเพราะอาศัยสมาธิพิจารณา อย่างเวลาโกรธเกิดขึ้น ก็เจริญเมตตาไป ทำสิ่งตรงข้าม มันโกรธมันไม่เป็นมิตร ก็มาเจริญเมตตา คือความเป็นมิตร คำว่าเมตตากับคำว่ามิตรนะคำเดียวกันแหล่ะ คำว่าไมตรี เมตตา มิตร คำว่าเมตไตร พระศรีอาริยเมตไตร พอเราเจริญเมตตาไปแล้วนะ โทสะก็หาย ใจก็ค่อยเป็นกลาง ไม่ฟุ้งไปด้วยอำนาจโทสะ ไปแก้กันเป็นคราวๆไป อันนี้เป็นกลางเพราะสมาธิก็ยังไม่ใช่วิธีการ ไม่ใช่เป้าหมายที่เราต้องการ

สิ่งที่เราต้องการนั้นคือเป็นกลางด้วยปัญญา เราก็ฝึกจนเป็นกลางด้วยปัญญา ตอนแรกเลยถ้ามีสติรู้ทันความยินดียินร้าย ความยินดียินร้ายดับไป ก็โอเคแล้ว ใช้ได้ รู้สภาวะต่อไป ถ้าไปรู้สภาวะแล้วมันยังไม่หาย ยังยินดียินร้ายไม่หาย ทำความสงบทำสมถะ มันก็หายเหมือนกัน มีเครื่องมือหลายตัว

แต่การที่เราคอยเห็นความยินดียินร้ายเกิดขึ้นเนืองๆ เห็นความสุขความทุกข์เกิดขึ้นเนืองๆ เห็นกุศลอกุศลเกิดขึ้นเนืองๆนี้ ถึงจุดหนึ่งจิตจะเริ่มฉลาด จิตจะเริ่มเห็นความจริง ว่าความสุขก็เป็นของชั่วคราว ความทุกข์ก็เป็นของชั่วคราว กุศลก็เป็นของชั่วคราว อกุศลก็เป็นของชั่วคราว ความยินดีก็เป็นของชั่วคราว ความยินร้ายก็เป็นของชั่วคราว

การที่จิตได้เห็นสภาวะทั้งหลาย เกิดแล้วดับ เกิดแล้วดับเนืองๆ เช่นความสุขเกิดแล้วดับ ความทุกข์เกิดแล้วดับ กุศลอกุศลเกิดแล้วดับ ความยินดียินร้ายเกิดแล้วดับ เห็นเนืองๆ ในที่สุดจิตจะสรุปได้ จิตจะเกิดปัญญาปิ๊งขึ้นมา จิตมันรู้ขึ้นมา ว่าความสุขก็ชั่วคราว ความทุกข์ก็ชั่วคราว กุศลอกุศลนะ ความยินดียินร้ายทั้งหลายนี้ เป็นแค่ของชั่วคราวทั้งหมดเลย พอจิตมันรู้ความจริงอย่างนี้ มันจะเกิดความเป็นกลาง พ้นจากความยินดียินร้ายด้วยปัญญา

ปัญญานั้นน่ะไปเห็น ความเป็นไตรลักษณ์ของรูปนาม ถ้าเราดูจิตดูใจ เราก็จะเห็นเลย ความสุขความทุกข์ กุศลอกุศล ความยินดีความยินร้ายทั้งหลายเนี่ย เป็นของชั่วคราว เกิดแล้วดับทั้งสิ้น แล้วบังคับไม่ได้สั่งไม่ได้ เช่นสั่งให้มีความสุข สั่งไม่ได้ ความสุขจงเกิด นี่ ความสุขไม่เกิดหรอก ความสุขที่เกิดแล้วจงอยู่นิรันดร มันไม่อยู่หรอก ความทุกข์อยากเกิด มันก็จะเกิด ความทุกข์ที่เกิดแล้วจงหายไปเร็วๆ ก็ไม่หายหรอก ไม่เป็นในอำนาจ ไม่อยู่ในอำนาจ เป็นอนัตตา

การที่เราเห็นสภาวะเนืองๆนะว่ามันไม่เที่ยงบ้าง เป็นทุกข์ เป็นอนัตตาบ้าง จิตมันจะค่อยๆยอมรับความจริง (ว่า)เอ้อ มันเป็นของมันอย่างนี้แหล่ะ มีเหตุก็เกิด หมดเหตุก็ดับ บังคับไม่ได้ ไม่เป็นไปตามใจปรารถนา พอจิตมีปัญญาอย่างนี้ จิตจะเป็นกลางเพราะปัญญา

หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช
แสดงธรรมที่สำนักสงฆ์สวนสันติธรรม
บ้านโค้งดารา ศรีราชา ชลบุรี
แสดงธรรมเมื่อ วันเสาร์ที่ ๔ กุมภาพันธ์ พ.ศ.๒๕๕๕ ก่อนฉันเช้า

CD: สวนสันติธรรม แผ่นที่ ๔๓
Track: ๒๒
File: 550204.mp3
ระหว่างนาทีที่ ๘ วินาทีที่ ๓๒ ถึง นาทีที่ ๑๒ วินาทีที่ ๔๕

ชี้แจงการรับกิจนิมนต์ของหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช ที่นี่

สมัครเป็นสมาชิกเพื่อรับแจ้งข่าวสารและธรรมะทุกวันจาก Dhammada.net ได้ ที่นี่

ติดตั้ง Dhammada Application for Android ที่นี่

คู่มือการใช้งาน อ่านได้ ที่นี่

เคล็ดลับทำสมาธิให้สงบง่าย

mp3 for download: เคล็ดลับทำสมาธิให้สงบง่าย

Audio clip: Adobe Flash Player (version 9 or above) is required to play this audio clip. Download the latest version here. You also need to have JavaScript enabled in your browser.

หลวงพ่อปราโมทย์ : สมาธินี่ เคล็ดลับมันมี วิธีที่จะสงบง่าย (คือ)อย่าอยากสงบ ทำอย่างสบายใจ ทำแบบพักผ่อน แต่ไม่ใช่ทำใจอ่อนๆนะ อย่างใจอ่อนๆอย่างนี้เดี๋ยวก็หลับ ทำไปด้วยความรู้สึกตัว หายใจไปด้วยความมีความสุข หายใจไปอย่างมีความสุขเรื่อยๆ ทำใจให้มีความสุขไว้ แล้วหายใจไป ไม่นานก็สงบ แต่ถ้าทำหวังผลนะ ไม่สงบ ใจจะฟุ้งไปบังคับมัน ไปกดขี่จิตใจจะให้สงบ ไม่สงบหรอก สมาธิจำเป็นนะ ถ้าสมาธิไม่พอ ใจไม่ตั้งมั่น ใจไม่เข้าฐาน

หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช
แสดงธรรมที่สำนักสงฆ์สวนสันติธรรม
บ้านโค้งดารา ศรีราชา ชลบุรี
แสดงธรรมเมื่อวันเสาร์ที่ ๒๕ เดือนธันวาคม พ.ศ.๒๕๕๓ หลังฉันเช้า
CD: สวนสันติธรรม แผ่นที่ ๓๘
File: 531225B
ระหว่างนาทีที่ ๔๘ วินาทีที่ ๒๖ ถึง นาทีที่ ๔๙วินาทีที่ ๐๖

ชี้แจงการรับกิจนิมนต์ของหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช ที่นี่

สมัครเป็นสมาชิกเพื่อรับแจ้งข่าวสารและธรรมะทุกวันจาก Dhammada.net ได้ ที่นี่

ติดตั้ง Dhammada Application for Android ที่นี่

คู่มือการใช้งาน อ่านได้ ที่นี่

คลิปธรรมะที่ปรากฏอยู่บนเว็บไซต์ Dhammada.net (ธรรมดา ด็อต เน็ต) คือเสียงการแสดงธรรมเพียงบางช่วง บางตอน ของ หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช สวนสันติธรรม ศรีราชา ชลบุรี ซึ่งทางกลุ่มธรรมดาเป็นผู้จัดทำเพื่อให้เป็นหมวดหมู่ และยังมีเรื่องของการตอบคำถามเฉพาะเรื่องเฉพาะบุคคลด้วย ดังนั้นจึงยังไม่ใช่ข้อสรุปของการสอนธรรมะของท่านแต่อย่างใด รวมทั้งคำพูดหรือศัพท์บัญญัติที่ใช้ อาจเป็นที่เข้าใจเฉพาะกับผู้ถามเท่านั้น มิใช่การพูดเป็นการทั่วไป จึงขอความกรุณาอย่าได้นำไปใช้อ้างอิงในที่ใดโดยเด็ดขาด ขอเป็นเพียงการฟังเพื่อเข้าใจแนวทาง และเพื่อเป็นกำลังใจในการภาวนาเท่านั้น

ในการสอนการเจริญสติปัฏฐานด้วยการดูจิต ตามวิธีการที่หลวงพ่อปราโมทย์แนะนำนั้น เริ่มแรกหลวงพ่อจะสอนให้หัดรู้ทันสภาวะที่เกิดขึ้น เพื่อให้เกิดสติ และให้หยุดการฝึกตามรูปแบบหรือหยุดการทำสมาธิอย่างที่เคยทำมา เพราะส่วนใหญ่มักทำสมาธิมาด้วยการเพ่งจิต/บังคับจิต/บังคับกาย เป็นการฝึกด้วยสติที่กล้าแข็งเกินไป ทำให้เกิดความเครียด เป็นมิจฉาสติ ท่านจึงให้เลิกทำไปก่อน ที่ให้เลิกทำก็เพื่อให้จิตคลายออกจากความคุ้นเคยที่จะเพ่งจิต/บังคับจิต/บังคับกาย

ต่อเมื่อหัดเจริญสติ ตามรู้ตามดูกายใจเป็นแล้ว ท่านจึงจะแนะนำให้กลับมาทำตามรูปแบบหรือฝึกสมาธิเพิ่มเติม แต่ให้เปลี่ยนจากการเพ่งจิต/บังคับจิต/บังคับกาย มาเป็นการรู้ทันนิวรณ์ที่เกิดขึ้นแทน แทนการเพ่งจิต/บังคับจิต/บังคับกาย ซึ่งจะได้สมาธิชนิดที่มีจิตตั้งมั่น และทำให้จิตพร้อมที่จะเจริญปัญญาได้ต่อไป

Dhammada.net

หมวดหมู่

เรื่องยอดนิยม

เรื่องล่าสุด

Latest Clips

คลังเก็บ

วิปัสสนาสำหรับผู้ทรงฌาน

สัมมาสมาธิ

ศีล สมาธิ ปัญญา ในองค์มรรค (๑๑) จิตตั้งมั่นแล้วมาเจริญปัญญา

ศีล สมาธิ ปัญญา ในองค์มรรค (๑๐) ขณิกสมาธิ

ศีล สมาธิ ปัญญา ในองค์มรรค (๙) สัมมาสมาธิแท้ๆเกิดตอนที่เกิดอริยมรรค

ศีล สมาธิ ปัญญา ในองค์มรรค (๔) ศีลเป็นปัจจัยให้ถึงนิพพาน

ศีล สมาธิ ปัญญา ในองค์มรรค (๓) ถ้าไม่มีศีล ก็ไม่มีสมาธิ

วิธีฝึกให้จิตมีสมาธิแบบตั้งมั่น

ทำๆหยุดๆ จิตจะไม่เห็นไตรลักษณ์

หลักการเจริญสติปัฏฐาน (๑) มีสติ

สรุปแนวทางการปฎิบัติธรรม

ความสุขมีหลายระดับ

ปัญญากับฟุ้งซ่าน คาบเส้นกันนิดเดียว

สมาธิเพื่อการเจริญปัญญา (๕/๖) : มีจิตผู้รู้แล้วต้องเดินปัญญา

สมาธิเพื่อการเจริญปัญญา (๔/๖) : เจริญปัญญาได้ต้องเรียนเรื่องจิตมาก่อน

สมาธิเพื่อการเจริญปัญญา (๓/๖) : วิธีฝึกให้จิตตั้งมั่น

สมาธิเพื่อการเจริญปัญญา (๒/๖) : สมาธิชนิดที่ ๒: สมาธิเพื่อความตั้งมั่นของจิต

สมาธิเพื่อการเจริญปัญญา (๑/๖) : สมาธิชนิดที่ ๑: สมาธิเพื่อการพักผ่อน

ความเป็นกลางเกิดขึ้นได้หลายแบบ

เคล็ดลับทำสมาธิให้สงบง่าย

Stat Counter

Google Stats

Latest Clips Update

ปฏิทินแสดงธรรม

ลิงก์

เพื่อนบ้าน

แนะนำ

Who's Online

ผู้ควบคุมระบบ