โลกธรรม หรือ ธรรมที่อยู่คู่โลก 8 ประการ นี้ เชื่อว่าหลายๆท่านคงได้ยินได้ฟังมาแล้ว
ได้ลาภ เสื่อมลาภ
ได้ยศ เสื่อมยศ
มีคนสรรเสริญ มีคนนินทา
มีสุข มีทุกข์
ผมเชื่อว่าทุกๆคนได้พบมาหมดแล้วทั้ง 8 ประการ ยามสุขก็สุขใจสบายใจ แต่ยามทุกข์ก็แสนลำบากเสียเหลือเกิน
เคยมีคำพูดหนึ่งที่เคยได้ยินมาก่อน ท่านผู้ใหญ่ท่านหนึ่งได้เคยกล่าวกับผมไว้ว่า "หากมีจิตใจที่ไม่หวั่นไหวในโลกธรรมทั้ง 8 นี้ได้ ก็อยู่ในโลกนี้ได้อย่างสบายๆ" ผมฟังแล้วก็ไม่ทราบว่าจะอยู่อย่างไรถึงจะให้จิตใจของตนเองไม่หวั่นไหวในโลกธรรม ก็ลำพังแค่ได้เพิ่มเงินเดือนก็มีความสุขใจ พอถูกตัดเงินเดือนเนื่องจาก IMF ก็ทุกข์ใจ หรือคาดหวังว่าจะได้รับการเลื่อนตำแหน่งเลื่อนขั้น แต่แล้วไม่ได้เลื่อนก็ทุกข์ใจ ได้พบกับการเล่นการเมืองในสำนักงานก็รู้สึกอึดอัดอัตคัตเคร่งเครียดไม่น้อยเลย
เมื่อครั้งที่ได้ไปกราบหลวงพ่อสีทน วัดถ้ำผาปู่ ต.นาอ้อ อ.เมือง จ.เลย ตอนหนึ่งท่านกล่าวว่า "จิตใจของมนุษย์เรา มักไม่อยู่ในปัจจุบัน แต่มักจะวิ่งไปในอดีตบ้าง อนาคตบ้าง หรือไม่ก็กาม" และท่านได้ให้อุบาย บริกรรมพุทโธไว้ ผมเองนั้นก็น้อมรับโดยดี แต่ก็ยังสงสัยอยู่ ว่าเมื่อยังเป็นฆราวาสจะให้ทำได้อย่างไรตลอดเวลา แต่ก็ไม่ได้ถามไถ่ท่านเอาไว้
นับจากวันที่ได้ไปกราบหลวงพ่อสีทน เวลาก็ผ่านล่วงเลยมานาน ได้ประสบพบพานกับโลกธรรม 8 อยู่ตลอดเวลา ไม่ว่าจะเป็นฝ่ายสุข หรือฝ่ายทุกข์ ก็ล้วนทำให้จิตใจหวั่นไหวอยู่เสมอ แม้จิตจะไหวไปทางสุข เดี๋ยวก็หวนกลับมาไหวไปในทางทุกข์ หรือในทางกลับกันหากจิตไหวไปในทางทุกข์ อักสักพักก็จะไหวไปในทางสุข สลับสับเปลี่ยนหมุนเวียนกันไปเช่นนี้
ในขณะที่ดำเนินชีวิตผ่านช่วงสุขและทุกข์เช่นนั้น ก็ยังพิจารณาอยู่ตลอดเวลาว่า ทำอย่างไรที่จะทำให้จิตใจของตนเองไม่หวั่นไหวตามโลกธรรม 8 นี้ เพราะพิจารณาเล็งเห็นว่า หากขืนปล่อยจิตใจของตนเองให้หวั่นไหวไปตามโลกธรรมอย่างนี้ต่อไป เราเองก็คงจะหมดแรงหมดกำลังใจเข้าให้สักวันหนึ่ง เราเองไม่สามารถใช้ชีวิตอย่างแสวงหาความสุขอย่างที่ผู้ชายทั่วไปเขาทำกันได้ แต่ในขณะที่เราทุกข์ เราก็ทุกข์ไม่ต่างอะไรกับคนอื่นๆ และอาจจะมากกว่าด้วยซ้ำเราไม่สามารถจะทำอะไรที่เบียดเบียนคนอื่นๆได้
เมื่อได้มาพบกับครู ครูได้พยายามสอนในเรื่องการเจริญสติ โดยเฉพาะกับที่เรียกว่า การดูจิต ก็ใช้เวลาเรียนรู้อยู่นานพอควร ทั้งนี้เนื่องจากว่า แม้ว่าการเจริญสมาธิไม่ใช่ของใหม่ มีความคุ้นเคยอยู่พอควรแล้ว แต่การเจริญสตินี้เป็นของใหม่ ไม่มีความคุ้นเคยมาก่อนทั้งสิ้น ดังนั้นจึงไม่มีทางที่จะรู้ได้ว่า อย่างไรเรียกว่า "มีสติ" เพราะประสบการณ์เดิมๆนั้นมีแต่ เพ่งกับเพลินอารมณ์ไปเท่านั้น
เมื่อเวลาผ่านไป ก็พอจะทำได้กับเขาบ้าง ก็ได้เริ่มเห็นความเปลี่ยนแปลงบางอย่างเกิดขึ้นกับตัวเอง อย่างแรกสุดก็คือการดื่มเหล้า ที่เว้นขาดได้เลยโดยไม่ต้องหักห้ามใจ อันนี้เป็นตัวอย่างที่เป็นรูปธรรมที่สุด แต่ที่สำคัญกว่าก็คือ จะสังเกตเห็นว่า ยามใดที่หมั่นเจริญสติอยู่ มักไม่ทุกข์ร้อนกระวนกระวาย แต่หน้าที่ที่ได้รับมอบหมายกลับทำได้ดียิ่ง ยามใดที่ละเลยการเจริญสติไปเป็นช่วงระยะเวลาหนึ่ง ยามนั้นมักจะมีแต่ความทุกข์ร้อนกระวนกระวาย และหน้าที่ที่ได้รับมอบหมายกลับทำได้ไม่ดีนัก บ้างก็ทำแบบลวกๆเป็นอยู่อย่างนี้ตลอดเวลา
เมื่อได้พิจารณาดั่งเช่นกระทู้ก่อนหน้านี้มาแล้ว เมื่อพิจารณาซ้ำก็จะเห็นว่า การเจริญสติ อย่างมีฐานของสติเป็นวิหารธรรม เป็นเครื่องมือหรืออุบายที่ดีเยี่ยมที่จะช่วยให้จิตใจนี้เข้มแข็ง สามารถอยู่กับโลกธรรมทั้ง 8 นี้ได้เป็นอย่างดี ดังนั้นการเอาฐานของสติมาเป็นวิหารธรรมจึงเป็นวิถีชีวิตชองชาวพุทธทั้งมวล
|
|
