mp 3 (for download) : โยนิโสมนสิการ
Audio clip: Adobe Flash Player (version 9 or above) is required to play this audio clip. Download the latest version here. You also need to have JavaScript enabled in your browser.
โยนิโสมนสิการ
หลวงพ่อปราโมทย์: อยู่นอกวัดหลวงพ่อก็ไม่ได้ไปตามดูนะขี้เกียจดูนะ ลูกศิษย์รุ่นโบราณรุ่นแรกๆเลย ไล่จี้ไล่จิก อยู่บ้านยังไล่จิก เคยมีลูกศิษย์คนหนึ่งภาวนาทำอย่างอื่นไม่ได้นะต้องเดิน หลวงพ่อไล่จิกให้เดินทั้งวันนะ พอไม่เดินก็บอกให้ไปเดิน แกบอกแกเดินจนแกจะเดินขึ้นบันไดบ้านไม่ได้แล้วนะ เดินจนน่วมไปหมดแล้ว บอกไม่ได้ต้องเดิน พอไม่เดินต้องไล่เอา
แต่เดี๋ยวนี้ไม่ไหวแล้วคนมันเยอะ ขืนดูอย่างนั้นหลวงพ่อต้องตายก่อน ช่วยตัวเองให้เยอะๆ ช่วยตัวเองให้มาก สังเกต สู้ด้วยสติด้วยปัญญา มีสติก็คืออย่าลืมตัวเอง คอยรู้กาย คอยรู้ใจไว้เรื่อยๆ มีปัญญาก็คอยตรวจสอบตัวเองไปเรื่อยเลย ที่ทำอยู่นี้มันถูกหรือมันผิด
ยกตัวอย่างเราภาวนาไปแล้วใจของเราหนักๆ แน่นๆ แข็งๆ อะไรอย่างนี้ ผิดแน่นอน เวลาภาวนาไปแล้วเครียดๆขึ้นมานี่ ผิดแน่นอน ภาวนาแล้วต้องสบาย ต้องโปร่ง ต้องโล่ง ต้องสบาย
หรือภาวนาไปแล้วแหมมันสบายมาเจ็ดวันเจ็ดคืนแล้ว ต้องผิดแน่นอน อะไรมันจะเที่ยงขนาดนั้น อย่างนี้เรียกว่า โยนิโสมนสิการ ก็ต้องมีพวกนี้ มีสติมีปัญญา ปัญญาเบื้องต้นของเรานี่แหละเรียกว่า โยนิโสมนสิการ แยบคายในการสังเกตตัวเอง ว่าสิ่งที่เดินนี่มันถูกหรือผิด
หรือแยบคายเช่น เรารู้สึกว่าเราภาวนาแล้วช่วงนี้มันเนือยๆ ไป สังเกตตัวเองนะว่ามันเนือยๆ ไป ก็ต้องแยบคายนะให้มัน Active ขึ้นมาหน่อย
หรือช่วงนี้ขยันดูทั้งวันทั้งคืนเลยนะ จนเพื่อนถามว่าไปกัดกับใครมาดูโทรมนะ ภาวนาจนโทรมอะไรอย่างนี้ ก็ต้องรู้นะว่าเร่งมากไป จิตใจไม่มีความสุข แห้งแล้ง
ต้องวัดตัวเองเรื่อยๆ ต้องช่วยตัวเองให้มาก มีสติรู้กายรู้ใจเรื่อยๆ อย่าลืมกายอย่าลืมใจ ลืมได้แต่อย่าลืมนาน มีปัญญา คือโยนิโสมนสิการ คอยตรวจสอบตัวเองเรื่อยๆ ว่าที่ทำอยู่นี่มันอยู่ในร่องในรอยไหม
โยนิโสมนสิการจะเกิดได้ต้องฟังธรรมนะ ต้องฟังธรรม ฟังที่หลวงพ่อพูดหรือหนังสือที่หลวงพ่อเขียนไว้ โยนิโสมนสิการไม่ใช่การคิดพิจารณาตามใจชอบ แต่การคิดการพิจารณานั้นจะต้องสอดคล้องถูกในหลักเกณฑ์ที่พระพุทธเจ้าสอนไว้
ยกตัวอย่างถ้าเราภาวนาไปแล้วเราพยายามจะดูจิตให้ทัน โมโหตัวเองดูยังไงก็ไม่ทันซะที ถ้ามีโยนิโสมนสิการแยบคายเคยได้ยินได้ฟังมาว่า การดูจิตนี่ต้องตามดู เราก็จะระลึกขึ้นได้ว่าพลาดแล้ว ไปพยายามทำสิ่งที่เป็นไปไม่ได้ คือพยายามดูจิตให้เป็นปัจจุบัน เนี่ย โยนิโสมนสิการไม่ใช่คิดเรื่อยเปื่อยตามใจชอบนะ
หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช
แสดงธรรมที่สำนักสงฆ์สวนสันติธรรม
บ้านโค้งดารา ศรีราชา ชลบุรี
แสดงธรรมเมื่อ วันเสาร์ที่ ๑๘ พฤศจิกายน พ.ศ.๒๕๔๙ ก่อนฉันเช้า
CD: สวนสันติธรรม แผ่นที่ ๑๖
Track: ๙
File: 491118A.mp3
ระหว่างนาทีที่ ๒๕ ถึง นาทีที่ ๒๘ วินาทีที่ ๕
เว็บไซต์ Dhammada.net
เป็นเว็บไซต์ที่ได้รับการอนุญาตจาก หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม ให้สามารถดำเนินการถอดข้อความพระธรรมเทศนาในลักษณะข้อความสั้นได้ ตั้งแต่ พ.ศ.๒๕๕๓
ชี้แจงการรับกิจนิมนต์ของหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช ที่นี่
สมัครเป็นสมาชิกเพื่อรับแจ้งข่าวสารและธรรมะทุกวันจาก Dhammada.net ได้ ที่นี่
ติดตั้ง Dhammada Application for Android ที่นี่
คู่มือการใช้งาน อ่านได้ ที่นี่
