Dhammada.net

เป้าหมายอันแท้จริงของการภาวนาอยู่ที่ใด?

เป้าหมายอันแท้จริง จะอยู่ที่ การปล่อยวางความยึดมั่นถือมั่นอะไรๆ ในโลก แม้จะไม่ทราบคำตอบของความสงสัย แต่ถ้าปล่อยวางความยึดมั่นถือมั่นอะไรๆ ในโลกเสียได้ ก็เท่ากับจบกิจที่พึงทำ ความสงสัยต่างๆ ที่เกิดขึ้นจากการภาวนา เป็นปัญหาใหญ่ของนักภาวนาทีเดียว หากใครเกิดความสงสัยแล้วไม่อาจรู้ทันได้ด้วยความมีสติสัมปชัญญะต่อความสงสัยละก็ ก็จะทำให้จิตต้องแบกภาระ ต้องเป็นทุกข์เพราะไม่อาจปล่อยวางความยึดมั่นต่อความสงสัยได้ อย่างเช่นที่คุณประสบอยู่ ความสงสัยจนเป็นทุกข์นี้ มักเกิดเพราะความเข้าใจผิดว่า หากไม่มีความรู้แล้ว มรรคผลจะไม่เกิด โดยไม่เข้าใจว่า ความรู้ – ปัญญานั้นเป็นคนละอย่างกัน การหาคำตอบในเรื่องสงสัย จะเป็นแค่ความรู้ แต่การที่ปล่อยวางความสงสัยจะเป็นปัญญา เพราะเมื่อวางได้ก็ไม่ทุกข์

เว็บไซต์ Dhammada.net
เป็นเว็บไซต์ที่ได้รับการอนุญาตจาก หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม ให้สามารถดำเนินการถอดข้อความพระธรรมเทศนาในลักษณะข้อความสั้นได้ ตั้งแต่ พ.ศ.๒๕๕๓

ชี้แจงการรับกิจนิมนต์ของหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช ที่นี่

สมัครเป็นสมาชิกเพื่อรับแจ้งข่าวสารและธรรมะทุกวันจาก Dhammada.net ได้ ที่นี่

ติดตั้ง Dhammada Application for Android ที่นี่

คู่มือการใช้งาน อ่านได้ ที่นี่

เว็บไซต์ Dhammada.net
เป็นเว็บไซต์ที่ได้รับการอนุญาตจาก หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม ให้สามารถดำเนินการถอดข้อความพระธรรมเทศนาในลักษณะข้อความสั้นได้ ตั้งแต่ พ.ศ.๒๕๕๓

ชี้แจงการรับกิจนิมนต์ของหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช ที่นี่

สมัครเป็นสมาชิกเพื่อรับแจ้งข่าวสารและธรรมะทุกวันจาก Dhammada.net ได้ ที่นี่

ติดตั้ง Dhammada Application for Android ที่นี่

คู่มือการใช้งาน อ่านได้ ที่นี่

เว็บไซต์ Dhammada.net
เป็นเว็บไซต์ที่ได้รับการอนุญาตจาก หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม ให้สามารถดำเนินการถอดข้อความพระธรรมเทศนาในลักษณะข้อความสั้นได้ ตั้งแต่ พ.ศ.๒๕๕๓

ชี้แจงการรับกิจนิมนต์ของหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช ที่นี่

สมัครเป็นสมาชิกเพื่อรับแจ้งข่าวสารและธรรมะทุกวันจาก Dhammada.net ได้ ที่นี่

ติดตั้ง Dhammada Application for Android ที่นี่

คู่มือการใช้งาน อ่านได้ ที่นี่

เกร็ดสำคัญในการภาวนา

ถาม : การเจริญปัญญาเป็นเช่นไรครับ  ?

ตอบ : การเจริญปัญญาคือ การที่จิตมีความรู้สึกตัวขึ้นเอง โดยไม่ต้องคอยจ้องหรือคอยดู เมื่อเกิดรู้สึกตัวขึ้นเอง จะมีแวบนึงที่จิตจะระลึกถึงสภาวะธรรมได้ด้วยจิตที่ตั้งมั่น ซึ่งจะเป็นเหตุให้จิตเองเห็นไตรลักษณ์ของสภาวธรรมนั้นได้อย่างแจ่มแจ้ง โดยไม่ต้องใช้การคิดการชี้นำหรือคอยดูแต่อย่างใด

ถาม  : การตามรู้สภาวะที่ถูกต้องจะต้องเป็นเช่นไรครับ ?

ตอบ : การตามรู้นั้น จะต้องเป็นไปเองนะครับ ไม่ใช่ว่าไปกำหนดหรือเจตนาที่จะตามรู้อะไร มีแต่ช่วงแรก ๆ ที่อาจต้องเจตนาที่จะรู้สึกตัวบ้าง พอรู้สึกตัวได้เองแล้ว การตามรู้ตามดูจะเป็นไปเอง ส่วนจิตสนใจจะไปรู้ไปดูอะไรก็แล้วแต่ว่าในขณะนั้นๆ จิตเขาสนใจจะรู้อะไรหรือมีอะไรเด่นที่ให้รู้ได้ ถ้าไม่เห็นความ อยากเป็นคนดี ก็ห้ามไปความหานะครับ

ถาม  : การรู้ตัวมักจะเกิดเป็นช่วงสั้นๆรู้ได้ไม่ยาวนาน ใช้ได้ไหมครับ ?

ตอบ : การรู้ตัวจะเกิดเป็นช่วงสั้นๆ แบบนี้แหละครับ ถ้าเกิดนานละก็ต้องเฉลียวใจไว้ก่อนว่า น่าจะไม่ถูกแล้ว จิตไหลไปจมแช่สิ่งต่างๆ นั้น เป็นเรื่องปกติของทุกคนครับ ถ้าเป็นคนที่ไม่ได้หัดภาวนา ก็จะไหลไปนานมากๆ แล้วก็ไม่รู้ตัวเลย ส่วนคนที่หัดภาวนา เมื่อไหลไประยะหนึ่งก็จะเกิดรู้ขึ้น รู้แล้วก็ไหลไปอีก ไหลไปแล้วก็รู้ขึ้นอีก เป็นแบบนี้สลับกันไปตลอด เรามีหน้าที่ตามรู้ตามดูไปเรื่อยๆ แบบนี้แหละครับ แล้วจิตจะเข้าใจความจริงได้ จะเห็นความไม่เที่ยง เป็นทุกข์ ไม่ใช่ตัวตนได้ก็ด้วยการตามรู้แบบนี้ครับ การรู้จะเกิดเพียงชั่วเวลาสั้นๆ เท่านั้น ส่วนมากก็แวบเดียวเอง จากนั้นจิตจะไหลไปทันที ซึ่งไม่มีทางบังคับมันได้เลย และไม่รู้ด้วยว่ามันจะไปไหน… นี่ไงละครับไตรลักษณ์ ซึ่งเป็นลักษณะที่แท้จริงของจิต การเฝ้าดูจึงไม่ใช่การเจริญปัญญาไงครับ

ถาม  : คนที่ไม่สามารถทำฌานจนมีจิตผู้รู้ได้ จิตที่ตั้งมั่นจะเกิดได้ตอนไหนครับ  ?

ตอบ : จิตตั้งมั่น ก็ตอนที่เกิดรู้แวบขึ้นมานั่นแหละครับ เป็นการตั้งมั่นแบบชั่วขณะ หรือที่เรียกว่า ขณิกสมาธิ พอหมดกำลังตั้งมั่น ก็ไหลไปอีก… ตรงกับที่ครูบาอาจารย์บอกว่า มีแค่รู้กับเผลอ

เว็บไซต์ Dhammada.net
เป็นเว็บไซต์ที่ได้รับการอนุญาตจาก หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม ให้สามารถดำเนินการถอดข้อความพระธรรมเทศนาในลักษณะข้อความสั้นได้ ตั้งแต่ พ.ศ.๒๕๕๓

ชี้แจงการรับกิจนิมนต์ของหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช ที่นี่

สมัครเป็นสมาชิกเพื่อรับแจ้งข่าวสารและธรรมะทุกวันจาก Dhammada.net ได้ ที่นี่

ติดตั้ง Dhammada Application for Android ที่นี่

คู่มือการใช้งาน อ่านได้ ที่นี่

เป้าหมายแรกของการภาวนา

เป้าหมายแรกของการภาวนาก็คือ สามารถรู้สึกตัวได้โดยอัตโนมัติ ต่อไปก็จะรู้อารมณ์ได้โดยอัตโนมัติครับ แต่ตอนแรกก็ยังต้องใช้ความพยายามที่จะรู้ตัวหรือพยายามที่จะรู้อารมณ์ ลองสังเกตนะครับว่า ตอนที่มีความโกรธ คุณเห็นความโกรธเองใช่ไหมครับ การเห็นความโกรธเองนั้นไม่ใช่การพยายามที่จะเห็น แต่หลังจากเห็นเองแล้ว เราก็มักที่จะพยายามดูความโกรธ เมื่อพยายามดูความโกรธที่เกิดขึ้น เราจะดูแบบไม่มีความรู้สึกตัวที่แท้จริง ความโกรธก็เลยไม่ดับ แต่ถ้าหลังจากที่เราเห็นเองแล้วว่ามีความโกรธ แล้วเราไม่พยายามดูต่อ เกิดความรู้สึกตัวขึ้น ความโกรธก็จะดับได้เร็ว

เว็บไซต์ Dhammada.net
เป็นเว็บไซต์ที่ได้รับการอนุญาตจาก หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม ให้สามารถดำเนินการถอดข้อความพระธรรมเทศนาในลักษณะข้อความสั้นได้ ตั้งแต่ พ.ศ.๒๕๕๓

ชี้แจงการรับกิจนิมนต์ของหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช ที่นี่

สมัครเป็นสมาชิกเพื่อรับแจ้งข่าวสารและธรรมะทุกวันจาก Dhammada.net ได้ ที่นี่

ติดตั้ง Dhammada Application for Android ที่นี่

คู่มือการใช้งาน อ่านได้ ที่นี่

กิจอริยสัจจ์ทั้ง ๔ คือกิจอย่างเดียวกัน

เวลาที่ไม่รู้ตัวก็เป็นแบบนั้นแหละครับ อวิชชามันบังไม่เห็นว่ากำลังทุกข์ พอเราไม่เห็น ไม่รู้ทุกข์ ก็ทำให้ยิ่งหลงยิ่งเผลอไป พระพุทธองค์จึงได้ให้หลักของ กิจแห่งอริยสัจจ์ไว้เป็นข้อแรกว่า ทุกข์ให้รู้ ซึ่งผมคิดว่า.. ถ้ารู้ทุกข์ได้ กิจอีก ๓ ข้อก็จะตามมา อย่างใครที่ชอบเพ่ง ถ้าวันไหนเห็นว่า ตอนที่เพ่งมันทุกข์ชัดๆ ก็จะเลิกเพ่งไปเองเลย ถ้ายังไม่เห็นว่าเพ่งแล้วทุกข์ ก็จะหลงเพ่งอยู่นั้นแหละ หรือแม้แต่ตอนที่เผลอไป ถ้าเกิดเห็นว่าเผลอไปนี้ก็ทุกข์ ก็จะเกิดฉันทะที่จะเพียรรู้ตัวได้เอง ถ้ามองตรงนี้ออก ก็จะเห็นพระปรีชาของพระพุทธเจ้าที่หาผู้ใดเทียบไม่ได้เลย ต่อการสอนสรรพสัตว์ให้พ้นทุกข์

กิจอริยสัจจ์ทั้ง ๔ ข้อ แม้ใครทำได้จริงเพียงข้อเดียว ก็พ้นทุกข์ได้ แค่ข้อแรกนี่ก็สุดยอดแล้ว… ทุกข์ให้รู้ ถ้าเพียรรู้ทุกข์ไปก็พ้นทุกข์ได้แน่ หรือใครไปทำข้อ ๒ ละสมุทัย.. ถ้าละได้ก็พ้นทุกข์กันเลย หรือใครจะไปทำข้อ ๓ ทำนิโรธให้แจ้ง … ถ้ารู้วิธีทำและทำให้แจ้งได้ ก็จบกันไปเลย ส่วนข้อ ๔ นี่เป็นมาตรฐานของการปฏิบัติ… มรรคเจริญให้มาก… เจริญมรรคได้ก็พ้นทุกข์ได้ หรือจะมองอีกมุมก็ได้ว่า… การรู้ทุกข์ ก็คือการเจริญมรรค เพราะต้องรู้ทุกข์ด้วยสัมมาทิฏฐิ…. ไปจนถึง สัมมาสติ สัมมาสมาธิ จะละสมุทัยได้ก็ต้องรู้สมุทัยด้วยสัมมาทิฏฐิ …. ไปจนถึง สัมมาสติ สัมมาสมาธิ นิโรธจะทำให้แจ้งได้ก็ด้วยทำ สัมมาทิฏฐิ …. ไปจนถึง สัมมาสติ สัมมาสมาธิ สรุปแล้ว กิจอริยสัจจ์ทั้ง ๔ จริงๆ แล้วก็คือกิจอย่างเดียวกันนั่นเอง

เว็บไซต์ Dhammada.net
เป็นเว็บไซต์ที่ได้รับการอนุญาตจาก หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม ให้สามารถดำเนินการถอดข้อความพระธรรมเทศนาในลักษณะข้อความสั้นได้ ตั้งแต่ พ.ศ.๒๕๕๓

ชี้แจงการรับกิจนิมนต์ของหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช ที่นี่

สมัครเป็นสมาชิกเพื่อรับแจ้งข่าวสารและธรรมะทุกวันจาก Dhammada.net ได้ ที่นี่

ติดตั้ง Dhammada Application for Android ที่นี่

คู่มือการใช้งาน อ่านได้ ที่นี่